W Filharmonii

Zofia Stopińska : Ze znakomitym dyrygentem panem Michałem Kocimskim rozmawiam w Filharmonii Podkarpackiej przed spektaklem operetki „Zemsta nietoperza” – Johanna Straussa. Przygotował Pan do dzisiejszego występu „naszą” Orkiestrę, która bardzo rzadko uczestniczy w takich spektaklach i dlatego ciekawa jestem jak pracowaliście?

Michał Kocimski : Próby odbywały się w atmosferze przyjaźni. Jeśli miałem jakieś uwagi, czy prośby do orkiestry, to przekazywałem je konkretnie, bez budowania barokowych zdań, bo nie było na to czasu. Pracowaliśmy bardzo spokojnie ale konsekwentnie i dzięki temu udało nam się opanować bardzo trudny materiał, bo „Zemsta nietoperza” jest bardzo wymagającym materiałem, ponieważ w każdym takcie coś się dzieje i kontakt zespołu z dyrygentem jest bardzo ważny. Jeśli orkiestra nie zna dobrze materiału i musi kontrolować swoją partię, to kontakt między nami jest utrudniony i dlatego wyjaśnienie na spokojnie wszystkich elementów, wszystkich zawieszeń jest szalenie istotne. Musieliśmy to zrobić już na samym początku. Powiedzieliśmy, że orkiestra nie ma częstych kontaktów ze spektaklami operetkowymi, ale za to ma inne doświadczenie – potrafi doskonale akompaniować i spotkanie z solistami zmienia oblicze tego zespołu. Jestem bardzo zadowolony z przebiegu prób, bo taki materiał przygotowuje się w teatrze co najmniej dwa tygodnie w czasie intensywnych prób, a my przygotowaliśmy  wszystko w czasie trzech prób. Przed nami jeszcze próba generalna z solistami i wieczorem spektakl.

Z. S. : Wszyscy, którzy wybiorą się dzisiaj na „Zemstę nietoperza” do Filharmonii Podkarpackiej będą zadowoleni.

M. K. : Jestem pewien, że będą zadowoleni, bo „Zemsta nietoperza” jest spektaklem uniwersalnym - z fantastycznymi dialogami Tuwima - to jest spektakl ponadczasowy. Cieszę się, że publiczność rzeszowska będzie na nim, bo jest to najwyższa forma rozrywki.

Z. S. : Dyryguje Pan w Rzeszowie po raz pierwszy?

M. K. : Tak, jestem tu po raz pierwszy. Jestem pod wrażeniem akustyki waszej sali i bardzo żałuję, że u siebie w teatrze nie mam takiej akustyki. Musimy się wspomagać elektroniką i to nie jest dobre, natomiast tutaj gra się fantastycznie. Jestem przekonany, że wieczorem zobaczą państwo fantastyczny spektakl.

Z. S. : Jest Pan związany z łódzkim środowiskiem muzycznym?

M. K. : Jestem rodowitym Łodzianinem. Trochę podróżuję, ale cały czas wracam do Łodzi, bo tam pracuję. Obecnie jestem kierownikiem muzycznym Teatru Muzycznego w Łodzi. Cieszę się, że mam swój zespół w którym pielęgnuję dobrą atmosferę pracy. Dla mnie priorytetem jest, żeby każdego muzyka – instrumentalistę czy wokalistę , nie ma tutaj rozgraniczenia – wszystkich traktować identycznie, bo wszyscy pracujemy na wspólny sukces. Staram się aby w tym trudnym zawodzie i w tych trudnych czasach, wszyscy artyści przychodzili do pracy z przyjemnością. Artyści maja wychodzić z próby uśmiechnięci, a nie smutni i niezadowoleni.

Z. S. : Czekamy na piękny spektakl. Jest Pan w Rzeszowie po raz pierwszy i miejmy nadzieję nie ostatni. Bilety na „Zemstę nietoperza” w Rzeszowie, zostały sprzedane w ciągu trzech dni – może niedługo zechcecie powtórzyć w ten spektakl?

M. K. : Najtrudniejsze mamy już za sobą . Teraz zostaje nam tylko muzyka i to co wszyscy kochamy – chcemy dać dużo pozytywnych emocji publiczności. Jak trzeba będzie powtórzyć spektakl, nie trzeba nas będzie długo prosić. Ustalimy z organizatorami termin i przyjeżdżamy.

Dzisiaj, czyli 25 czerwca 2017 r. o godz. 18:00 w sali Filharmonii Podkarpackiej wystawiona zostanie „Zemsta nietoperza” – operetka w trzech aktach Johanna Straussa.

Wystąpią:

Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej

Soliści Teatru Muzycznego w Łodzi

Aleksandra Wiwała

Andrzej Kostrzewski

Aleksandra Borkiewicz

Szymon Jędruch

Piotr Kowalczyk

Marcin Ciechowicz

Ziemek Wojtczak

Artyści Chóru Teatru Wielkiego w Łodzi

Dariusz Stachura – reżyseria

Michał Kocimski - dyrygent

9 czerwca 2017 roku Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej oficjalnie zakończyła sezon artystyczny 2016/2017. W programie znalazły się dwa wybitne dzieła : Koncert na trąbkę Es-dur – J. N. Hummela ( partie solowe wykonał wyśmienity czeski trębacz Marek Zvolanek) i V Symfonia B – dur A. Brucknera. Pierwszy z wymienionych utworów dał możliwość do popisu soliście, natomiast w V Symfonii Bruckner dał pole do popisu orkiestrze i dyrygentowi. Wykonawcy w pełni te możliwości wykorzystali. Trwające około 80 minut dzieło Brucknera, wyśmienity czeski dyrygent Jiri Petrdlik poprowadził z pamięci, co umożliwiło lepszy kontakt z zespołem i przełożyło się na dobry efekt końcowy. Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej pod batutą Jiri Petrdlika, grała tego wieczoru znakomicie. Oficjalne zakończenie sezonu artystycznego nie oznacza wakacji dla Orkiestry. Więcej na ten temat w rozmowie z prof. Martą Wierzbieniec – Dyrektorem Naczelnym Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie.

Zofia Stopińska : Oficjalne zakończenie sezonu artystycznego 2016/2017 w Filharmonii Podkarpackiej już za nami i jest okazja do podsumowania, do podkreślenia ważnych wydarzeń.

Marta Wierzbieniec : Rzeczywiście, to czas na podsumowania i podziękowania, bo zrealizowaliśmy kilkadziesiąt koncertów symfonicznych, kilkanaście kameralnych, były recitale, koncerty adresowane do dzieci i młodzieży, różnego rodzaju przedsięwzięcia artystyczne współorganizowane przez Filharmonię Podkarpacką. To wszystko było możliwe dzięki naszej wspaniałej filharmonicznej publiczności, bo żaden artysta nie istnieje bez odbiorcy. Artyści potrzebują publiczności i dzięki temu, że państwo tak licznie przychodzicie na koncerty, widzimy, że nasza działalność ma sens i dlatego chcemy ją poszerzyć, rozwinąć, uatrakcyjnić, wzbogacić o nową ofertę programową. Nad tym wszystkim pracujemy. Zakończyliśmy właściwie koncerty abonamentowe, koncerty symfoniczne, które odbywają się regularnie, prawie w każdy piątek- może z małymi wyjątkami – na przykład w Wielki Piątek, czy piątek po święcie Bożego Ciała i rekompensujemy to koncertami w inne dni.                                                                                                                                                                                             To był naprawdę bardzo obfity sezon i nadzwyczajny, szczególny w dziejach Filharmonii, w dziejach Orkiestry Symfonicznej, która wykonywała swój 62. już sezon artystyczny. Nadzwyczajny chociażby z tego powodu, że  31 marca została podpisana umowa, pomiędzy Zarządem Województwa Podkarpackiego reprezentowanym przez pana Marszałka Władysława Ortyla i Wicemarszałka Bogdana Romaniuka, a Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Wiceprezesem Rady Ministrów panem prof. Piotrem Glińskim, dotycząca współprowadzenia Filharmonii Podkarpackiej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wiąże się to z większą dotacją ministerialną na działalność Filharmonii, wiąże się to także z większymi obowiązkami dla Filharmonii, z większą ilością koncertów i różnego rodzaju przedsięwzięć. Przede wszystkim pragniemy wykorzystać te pieniądze na nowe formy, na które nie było nas do tej pory stać. Myślę o operze, operetce, balecie, musicalu i o koncertach, które są droższe od koncertów symfonicznych, wymagających sprowadzenia artystów, których nie mamy zatrudnionych na etatach. Nie mamy wokalistów, potrzebny jest czasem chór, balet, dekoracje, kostiumy, do tego dochodzą transport i materiały nutowe – to wszystko wiąże się z kosztami. Takie przedsięwzięcia zaplanowaliśmy jeszcze na ten rok, chociaż zakończyliśmy sezon na koncerty abonamentowe, to już 25 czerwca serdecznie zapraszamy na operetkę „Zemsta nietoperza” Johanna Straussa. Będą też kolejne tego typu przedsięwzięcia w nowym sezonie – najbliższe 3 września, a zobaczymy wtedy operę „Don Pasquale” Gaetano Donizettiego. Na 13 września zaplanowaliśmy koncert „Powróćmy jak za dawnych lat”. Pod koniec września gościć będziemy Operę Krakowską, a później m.in. Operę Lwowską. Już dzisiaj, podsumowując sezon, zapraszam państwa na koncerty, które będą organizowane przez nas w przyszłym sezonie, ale jeszcze w czerwcu wspomniana operetka, a 1 lipca inauguracja Międzynarodowych Kursów Muzycznych im. Zenona Brzewskiego w Łańcucie i koncert w Filharmonii, 8 lipca Orkiestrę będzie można usłyszeć w Busku Zdroju, 16 lipca nasz zespół „Arso Ensamble” w poszerzonym składzie, wystąpi przy Fontannie Multimedialnej w Rzeszowie – ten koncert jest finansowany przez Miasto i Gminę Rzeszów. Bardzo za to panu Prezydentowi Tadeuszowi Ferencowi  i Radzie Miasta dziękujemy. 30 lipca Orkiestra Filharmonii Podkarpackiej wystąpi w Lubaczowie, a już 13 sierpnia odbędzie się koncert naszych filharmoników z udziałem solistów lwowskich w Krynicy. Wystąpimy tam, podobnie jak w Busku Zdroju, gościnnie, ale zapraszamy na te koncerty w imieniu organizatorów. Także 13 sierpnia w Filharmonii Podkarpackiej odbędzie się koncert z udziałem m.in. artystów z Chin, bo Orkiestra wybiera się na tournée koncertowe do Chin i niebawem napiszemy na naszych stronach internetowych o szczegółach. Myślę, że oferta, którą przygotowaliśmy na nadchodzący sezon jest atrakcyjna i każdy znajdzie koncert, przedsięwzięcie artystyczne dla siebie. Zaplanowaliśmy koncerty z udziałem znanych, znakomitych wykonawców, a w programach znajdą się bardzo ciekawe utwory. Niektóre zostaną zaprezentowane w Rzeszowie po raz pierwszy, a wśród nich dzieło skomponowane specjalnie dla naszej Filharmonii, które zaprezentujemy państwu pod koniec października.

Z. S. : Bardzo interesująco zapowiada się nadchodzący sezon, wiele wspaniałych wydarzeń odbyło się w kończącym się sezonie artystycznym. Podkreślała Pani, że wszystkie Wasze działania mają sens, bo na koncerty przychodzi wielu melomanów i zazwyczaj sala jest wypełniona publicznością w różnym wieku. Należy podkreślić, że bardzo dużo czasu i energii poświęcacie dzieciom i młodzieży – staracie się, aby w przyszłości jak najczęściej odwiedzali Filharmonię Podkarpacką.

M. W. : W ciągu roku realizujemy ponad osiemset audycji umuzykalniających, które odbywają się w szkołach, przedszkolach i innych placówkach oświatowych czy wychowawczych naszego województwa. Codziennie rano od października do maja wyjeżdża bus, który krąży po naszym województwie i w różnych miejscowościach są realizowane te audycje. Już przyjmujemy zamówienia i zaczynamy organizować przyszły rok szkolny. Zapraszamy także dzieci i młodzież do naszej Filharmonii. Odbywają się tu specjalnie przygotowane koncerty, bajki muzyczne i inne różne spektakle. Bardzo się cieszę, że wzbudzają one taki entuzjazm. Starczy przyjść, posłuchać i zobaczyć te dzieci, które znakomicie reagują i podkreślają to także artyści, którzy występują w czasie tych koncertów. Wszyscy zgodnie mówią, że to jest fantastyczna publiczność, że bardzo lubią dla tej publiczności u nas występować. Myśląc o tym, oficjalnie zakończonym sezonie, bardzo dziękuję wszystkim, którzy podejmowali się ochoczo różnego rodzaju artystycznych przedsięwzięć odbywających się u nas. Dziękuję za pieniądze, które otrzymaliśmy z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dziękuję Zarządowi i Sejmikowi naszego województwa, a także władzom Rzeszowa oraz wszystkim darczyńcom i sponsorom, którzy wspierają nas finansowo. To są niezwykle cenne złotówki i to właśnie one pozwalają na rozszerzenie przez nas oferty koncertowej. 

Z. S. : Wspomniała Pani o planowanym tournée do Chin – może przypomnijmy o koncertach zagranicznych w tym sezonie.

M. W. : Wśród najważniejszych wydarzeń artystycznych sezonu 2016/2017 należy wymienić  kolejny – piąty już koncert Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Podkarpackiej w wiedeńskim Musikverein. W grudniu 2016 roku Orkiestra wspólnie z połączonymi wiedeńskimi chórami, z solistami zaprezentowała pod dyrekcją Antala Barnasa  „Weihnachtsoratorium” Johanna Sebastiana Bacha.   To było kolejne wielkie wydarzenie. Cieszę się, że naszej orkiestrze na przestrzeni kilku lat udało się tam tyle razy wystąpić. To prawdziwy zaszczyt, wyróżnienie i chyba nie udało się to do tej pory żadnemu innemu polskiemu zespołowi. Gratuluję przede wszystkim muzykom naszej Orkiestry, bo to jest wielki zaszczyt przez kilka lat występować w Musikverein.

Z. S. : Bardzo często rozmawiam z dyrygentami i solistami, którzy pracują i występują z Orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej  i prawie wszyscy podkreślają, że pracują i spędzają czas w bardzo miłej atmosferze. Wszyscy deklarują chęć powrotu do Rzeszowa i kolejnych występów w naszej Filharmonii.

M. W. : To zasługa całego zespołu – wszystkich pracowników, którym bardzo za to dziękuję. Filharmonia, to instytucja artystyczna, której działania są niezwykle złożone. Wszyscy muszą ze sobą znakomicie współpracować. Podziękowania dla Orkiestry i wszystkich pozostałych pracowników Filharmonii kieruję na ręce pani Marty Gregorowicz – Zastępcy Dyrektora Filharmonii Podkarpackiej, która ma swój ogromny wkład w sprawne organizacyjne przeprowadzanie wszelkich działań przez nas podejmowanych.

Serdecznie zapraszam - odsyłam państwa do stron internetowych, niebawem pojawią się też różnego rodzaju afisze informujące o przedsięwzięciach przez nas planowanych. Do zobaczenia na koncertach plenerowych, do zobaczenia we wrześniu w Filharmonii.

Z prof. Martą Wierzbieniec - Dyrektorem Naczelnym Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie, rozmawiała Zofia Stopińska 14 czerwca 2017 roku.

Już w najbliższy piątek tj. 9 czerwca 2017r. o godz. 19:00 w Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie odbędzie się koncert na ZAKOŃCZENIE SEZONU ARTYSTYCZNEGO 2016/2017

Wystąpią : Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej ; Jiri Petrdlik - dyrygent ; Marek Zvolanek - trąbka

W programie : Johann Nepomuk Hummel - Koncert na trąbkę Es-dur ; Anton Bruckner - V Symfonia B - dur

Hummel znany jest nie tylko miłosnikom muzyki fortepianowej. Austriacki wirtuoz fortepianu, jeden z czołowych przedstawicieli późnego klasycyzmu zasłynął również z Koncertu na trąbkę (1803). Utwór napisany dla słynnego wiedeńskiego trębacza, Antona Weidingera, to kompozycja, która pozwoli soliście w pełni pokazać kunszt gry na instrumencie. W V Symfonii ( 1876) Bruckner daje pole do popisu orkiestrze. Współcześni nadawali dziełu tytuły "Średniowieczna", "Katolicka", "Chorałowa", próbując określić ogólną atmosferę tej muzyki. Sam kompozytor mówił, że V Symfonia to jego "mistrzowskie dzieło kontrapunktyczne" i trudno w niej nie dostrzec bogactwa polifonicznych głosów. Głębia utworu wyraża się także w dramatycznych kulminacjach, które sąsiadują z fragmentami pełnymi tajemniczego piękna. Wizjonerskie dzieło Brucknera domaga się od słuchacza skupienia, począwszy od delikatnego, rodzącego się jakby z nicości Adagia, aż do potężnej, podwójnej fugi w Finale.

Koniec sezonu artystycznego nie oznacza przerwy wakacyjnej. 14 czerwca 2017 r. (środa) o godz.13:00 zaplanowany został Koncert Dyplomowy dla młodziezy szkolnej, a 25 czerwca 2017r. (niedziela) o godz. 18.00 - Operetka w trzech aktach - "Zemsta nietoperza" - Johanna Straussa, w reżyserii Dariusza Stachury w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Podkarpackiej, Solistów Teatru Muzycznego w Łodzi, Artystów Teatru Wielkiego w Łodzi pod batuta Michała Kocimskiego.

Zofia Stopińska : Z maestro Wojciechem Rajskim rozmawiamy 10 maja, przed drugim Pana koncertem w Filharmonii Podkarpackiej w tym sezonie, co najlepiej świadczy o tym, że lubi Pan pracować z „naszą” orkiestrą.

Wojciech Rajski : Nie ma żadnych wątpliwości, że lubię i bardzo się cieszę na każdy przyjazd do Rzeszowa. Bardzo dobrze i miło współpracuje się z Filharmonikami Podkarpackimi. Obserwuję jak w ostatnich latach orkiestra się rozwija, gra coraz lepiej i jest bardzo miła atmosfera pracy. Z przyjemnością także przyjeżdżam do Rzeszowa, bo to piękne miasto, które ciągle się zmienia i bardzo dobrze się tutaj czuję.

Z. S. : Podczas poprzedniego koncertu w Rzeszowie, który odbył się 17 marca, a solistą był niemiecki pianista Thomas Duis, zabrzmiały dwa wielkie dzieła: III Koncert fortepianowy c- moll – Ludwiga van Beethovena i IV Symfonia d-moll – Roberta Schumanna. Utwory zostały tak gorąco przyjęte przez publiczność, że solista bisował, a po symfonii brawa nie milkły i Pan także kilkakrotnie wychodził na estradę.

W. R. : Tym razem wykonujemy jedno wielkie dzieło – III Symfonię Schumanna i dwa mniejszych rozmiarów utwory, ale chodzi tu o czas trwania, a nie gatunek i wartość. Koncert harfowy C-dur Boieldieu jest bardzo rzadko grywany, ale bardzo ładny - jak otrzymałem partyturę, to zobaczyłem swoje znaki i  przypomniałem sobie, że wiele lat temu, gdzieś za granicą dyrygowałem już tym koncertem, ale to było tak dawno, że nie pamiętam, albo moja pamięć pozostawia coś do życzenia. Gramy też Toccatę na małą orkiestrę – Malawskiego, który jest patronem Filharmonii Podkarpackiej i powinno się co pewien czas jego dzieła wykonywać, aby o nich nie zapomniano.

Z. S. : Muzyka Artura Malawskiego nie jest zamieszczana w programach koncertów – sądzi Pan, że przyjdzie jeszcze czas, że utwory tego kompozytora będą częściej wykonywane?

W. R. : Nie jestem wróżką – czas pokaże, ale nie są to utwory łatwe. Jak przeglądałem partyturę, pomyślałem, że czeka nas dużo pracy, ale orkiestra jest bardzo dobrze przygotowana i wszystko jest w najlepszym porządku. Zawsze jestem mile zaskoczony, że wszyscy w kwintecie grają to co trzeba i nie musimy czytać nut. Z pewnością jest to zasługa wszystkich, ale przede wszystkim pana Roberta Naściszewskiego – koncertmistrza, który bardzo dobrze prowadzi kwintet i to się od razu czuje. Dlatego pewnych miejsc nie musze powtarzać, bo są dobrze wyćwiczone i na pewno zostaną dobrze zagrane podczas koncertu.

Z. S. : Pan Robert Naściszewski, przed przyjazdem do Rzeszowa, był muzykiem prowadzonej przez Pana Polskiej Filharmonii Kameralnej Sopot.

W. R. : Tak – kilka, a może nawet kilkanaście lat u nas grał i też na stanowisku koncertmistrza, ale „koncertmistrzowanie” w orkiestrze kameralnej to zupełnie co innego niż w orkiestrze symfonicznej, bo tam jest o wiele więcej czasu na próby, mniej jest zmian w repertuarze, a tutaj trzeba co tydzień grać coś innego i dlatego nie ma problemu z czytaniem nut – już na pierwszej próbie wszyscy grają.  Dlatego próby w Rzeszowie zaczynam we wtorek, a nie w poniedziałek i w czasie czterech prób przygotujemy wszystko tak samo dobrze, jak gdzie indziej w pięć. Orkiestra dąży już do standardów światowych, że koncert przygotowuje się w czasie czterech prób, trzech prób, a niekiedy nawet podczas dwóch prób. Orkiestra Radia Bawarskiego często gra koncert mając tylko jedną próbę i to wystarcza. Zbliżamy się do ideału.

Z. S. : Zapytam teraz o Pana orkiestrę – Polską Filharmonie Kameralną Sopot – także sporo koncertujecie.

W. R. : Faktycznie, sporo koncertujemy i nagrywamy. Każdego roku nagrywamy co najmniej dwie płyty. Czasami koncertujemy także w wielkim składzie – takim jak Filharmonia w Rzeszowie i głowa nas od tego boli, bo mamy na stałe 19. smyczków, a niekiedy musimy grać nawet w 60 – 70 osób, ale mamy stałych muzyków, których wtedy angażujemy i też nie musimy robić dużej ilości prób, bo są to doświadczeni muzycy z dobrych orkiestr.

Z. S. : Chyba w ubiegłym roku, podarował mi Pan album z kompletem symfonii Beethovena i często po niego sięgam, bo te symfonie brzmią trochę inaczej, niż większość nagrań i bardzo mi to odpowiada.

W. R. : Ja nawet nie mam tej świadomości, bo po wydaniu naszych płyt – prawie nigdy już ich nie słucham. Zdarza się, że znajomi mnie zaskoczą – na przykład – przyjdę do kogoś na kolację i jest włączona jakaś symfonia. Pada wówczas najczęściej pytanie – czyje to nagranie? Kiedy posłucham chwilę stwierdzam zazwyczaj – chyba moje. Powiem państwu dlaczego nie słucham. Zawsze coś można w nagraniu znaleźć, co bym zmienił, a jak coś jest utrwalone – już nie można tego zrobić. Pamiętam także miejsca z którymi były problemy przy nagraniu i w czasie słuchania zwracam na nie szczególna uwagę – dlatego, aby spać spokojnie, nie słucham swoich nagrań.

Z. S. : Powrócę jeszcze do kompletu symfonii Beethovena pod Pana batutą. Część z nich nagrana jest w niewielkim składzie orkiestry – myślę, że za czasów Beethovena też wykonywane były przez takie orkiestry.

W. R. : Nagrywaliśmy te symfonie w małym składzie kwintetu, a tylko przy rejestracji IX Symfonii Beethovena, było dziewięciu pierwszych skrzypków, a przy nagraniu pozostałych zawsze było ich sześciu a czasami ośmiu. Dlatego są to nagrania lekkie, przejrzyste, nie patetyczne i monumentalne. Od takiego sposobu grania już się powoli odchodzi, a ponadto w małym składzie trudno grać monumentalnie symfonie Beethovena. Różne są zdania, jak to było za czasów Beethovena. Niektórzy twierdzą, że były wówczas małe składy, inni, że duże – i jedni, i drudzy mają rację, bo jak były pieniądze, to orkiestry były bardzo duże, nawet większe niż dzisiaj, a jak nie było pieniędzy – to orkiestra liczyła czasami tylko sześciu pierwszych skrzypków.

Z. S. : Wiem, że pierwszy nakład waszego albumu z symfoniami Beethovena, szybko został wykupiony.

W. R. : To prawda. Co jakiś czas musimy prosić o zrobienie kolejnych egzemplarzy, ale album jest do kupienia, bo firma TACET ma swoje przedstawicielstwo w Polsce i starczy poszukać informacji w internecie. My sprzedajemy tę płytę na koncertach używając, zgodnie z prawem, kasy fiskalnej.

Z. S. : Drugi nurt Pana działalności – pedagogika, wymaga także sporo czasu, bo przecież od lat prowadzi pan klasy dyrygentury na dwóch uczelniach: Hochschule fur Musik und Darstellende Kunst we Frankfurcie nad Menem i w Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku.

W. R. : Do tego jeszcze mam rodzinę, która się robi coraz większa. Moi synowie – szczęśliwi bliźniacy mają po dziewięć lat i potrzebują taty, stąd nieustannie latam do Frankfurtu, aby się z nimi zobaczyć. Nie narzekam – mam co robić.

Z. S. Pomimo zapełnionego kalendarza, mam nadzieję, że znajdzie w nim Pan miejsce, aby wkrótce poprowadzić koncert w Rzeszowie.

W. R. : W moim kalendarzu zawsze znajdę miejsce na koncert w Filharmonii Podkarpackiej. Będę dyrygował w Rzeszowie jeszcze jesienią. Już bardzo się cieszę na spotkanie z Orkiestrą, a także z pracownikami Biura Koncertowego, którzy rozpieszczają artystów. Zawsze pracuje się tutaj bardzo miło. Ale wcześniej zapraszam na koncert, który odbędzie się już jutro o godz. 19.00 w Filharmonii Podkarpackiej. Solistką będzie doskonała harfistka Paulina Porazińska, a ja dyrygował będę Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Podkarpackiej.  W programie: Schumann, Boiedieu i Malawski.

Z prof. Wojciechem Rajskim rozmawiała Zofia Stopińska 10 maja 2017r.

Zofia Stopińska  : Z panią Iwoną Hossą spotykamy się w Rzeszowie, po co najmniej dwóch latach.

Iwona Hossa : Minęło chyba nawet więcej niż dwa lata. Nawet zastanawiałam się nad tym jadąc do Rzeszowa. Koncert związany był z Muzycznym Festiwalem w Łańcucie, ale nie pamiętam już dokładnej daty, czas biegnie szybko. Bardzo się stęskniłam za Rzeszowem i cieszę się , że tutaj jestem i śpiewam partię sopranową w II Symfonii Henryka Mikołaja Góreckiego – to szczególne dzieło, ukochane przez kompozytora. Melomani na całym świecie uważają III „Symfonię pieśni żałosnych” za hit – nie bójmy się tego słowa powiedzieć, ale kompozytor uważał, że to  II Symfonia „Kopernikowska” jest jego najlepszym dziełem jakie stworzył. To szalenie energetyczne „kosmiczne” dzieło, bardzo różnorodne i ciekawe. Nie wiem dlaczego jest tak rzadko wykonywane, a szkoda, bo to dzieło wyjątkowe, wcale nie takie proste dla wykonawców, ale zawsze entuzjastycznie przyjmowane przez melomanów.

Z. S. : Staram się uważnie śledzić działalność czołowych polskich muzyków i muszę się przyznać, że często nie nadążam za Pani kalendarzem koncertowym,  bo czasami nawet trzy razy w tygodniu występuje Pani w różnych, odległych miejscach.

I. H. :  Faktycznie, czasami tak jest, że są dwa  a nawet trzy koncerty w tygodniu, ale bywa również tak, że mam dwa tygodnie wolnego. Jak śpiewak ma wolne, to tak naprawdę, nikt o tym nie wie. Cieszę się, że koncerty z moim udziałem są zauważane przez melomanów i nie dzieje się tak tylko dzięki informacjom, które ja przesyłam, czy organizatorzy koncertów. Bardzo się cieszę, że ciągle jestem czynną śpiewaczką, bo w zeszłym roku minęło 20 lat od mojego debiutu na scenie teatralnej. Natomiast w repertuarze oratoryjnym zadebiutowałam prawie 25 lat temu. Rzadko o tym mówię, bo sama nie wiem, kiedy ten czas minął. Nie prowadzę statystyk, po prostu jadę z koncertu na koncert i nie zastanawiam się nigdy który to występ. Przez ostatnie dwa sezony nie występowałam w teatrach  operowych, bo skupiłam się na działalności koncertowej. Bardzo często mam zaszczyt śpiewać, od prawie 15-tu lat, z maestro Krzysztofem Pendereckim. Część koncertów odbywa się w Polsce, ale większość za granicą. Dzieje się tak, być może dlatego, że dzieła Krzysztofa Pendereckiego wymagają zwykle ogromnej obsady wykonawczej. Chcę podkreślić, że na całym świecie mistrz Penderecki przyjmowany jest z wielkimi honorami przez włodarzy, natomiast przez melomanów przyjmowany jest często jak „gwiazda rocka” – są wielkie owacje, bez względu na to które dzieło jest wykonywane. Śpiewam dużo muzyki polskiej – bo często wykonuję utwory: Góreckiego i Kilara. Przed dwoma miesiącami nagrywałam z Orkiestrą Kameralną „Amadeus” pod batutą Anny Duczmal-Mróz, pieśni Romana Palestra – niemalże zapomnianego kompozytora polskiego, ale jakże fascynującego muzycznie. Śpiewam też recitale pieśni polskich i niekoniecznie są to te obiegowe utwory – czyli Moniuszki, Chopina, czy Karłowicza, chociaż bardzo chętnie sięgam po te pieśni, bo wiele z nich to wartościowe miniatury, ale śpiewam na przykład pieśni : Ogińskiego, Żeleńskiego, czy Gablenza – zupełnie zapomnianego kompozytora, który pisał przepiękne pieśni na sopran. Oczywiście nie stronię też od repertuaru światowego. Tydzień temu śpiewałam w Katedrze w Oliwie „Exultate Jubilate” – Wolfganga Amadeusza Mozarta z Filharmonikami Bałtyckimi pod dyrekcją Roberta Kabary. Bardzo lubię różnorodność. Nigdy sobie nie wyobrażałam, wykonywania utworów jednego kompozytora, jednej epoki, czy jednego stylu wykonawczego. Oczywiście bardzo cenię sobie takich śpiewaków, którzy wykonują przykładowo – tylko dawną muzykę, albo tylko oratoryjną, czy tylko Mozarta. To są najczęściej wybitni specjaliści, ale mój temperament nie pozwoliłby mi skupiać się na jednym gatunku, czy na jednym kompozytorze. Ja lubię zmiany, uważam, że to bardzo rozwija każdego artystę, że trzeba próbować „chleba z różnych pieców”. Bardzo chętnie sięgam po utwory; Bacha, Haendla czy Mozarta, ale nie stronię od muzyki XIX wieku i tej mojej ukochanej XX-wiecznej muzyki. Trzeba próbować różnorodności, bo jak już powiedziałam – to wszystko szalenie rozwija.

Z. S. : Z tą różnorodnością wiążą się najczęściej ciągłe podróże. Czy to „życie na walizkach” da się polubić?

I. H. : To jest część naszej pracy. Na początku nie zdawałam sobie sprawy z tego, jak bardzo jest to „życie na walizkach”. Mam kilka walizeczek średnich i małych – na krótkie wyjazdy, których właściwie nie chowam do szafy. Przepakowuję je tylko i ruszam w dalszą podróż. Bardzo lubię jeździć samochodem i jak mogę, to jadę sama. Oczywiście lubię też latać samolotami, ale jeśli mogę gdzieś dojechać samochodem, to chętnie to robię. Czasami żartuję, że jestem zawodowym kierowcą, który między trasami śpiewa, bo to często tak wygląda. Prowadzenie samochodu bardzo mnie relaksuje. Mam wtedy czas wyłącznie dla siebie, często nadrabiam różne zaległości, dzwonię, umawiam się, ale też jest czas na różne przemyślenia.

Z. S. : Domownicy pogodzili się z częstą nieobecnością Pani.

I. H. :  Tak, ale bywa też tak, że jestem w domu przez kilka dni. Powiedziałam już, że jak śpiewaczka ma wolne, to nikt o tym nie wie. Staram się tak wszystko organizować, aby mieć jak najwięcej czasu dla rodziny, bo to rodzina daje siłę  do kolejnych działań i „ładuję akumulatory” w tych wolnych dniach. Dlatego staram się wyjeżdżać często na krótkie, kilkudniowe „wypady” rodzinne, nie tylko w czasie wakacji letnich, czy zimowych. Jak mam parę dni wolnych, to chociaż na weekend jedziemy razem. Czasami też w domu warto posiedzieć, bo to też jest miłe. Prosto z Rzeszowa, wybieramy się na ten długi majowy weekend, do mojej ukochanej Kotliny Kłodzkiej, a więc wcale nie gdzieś za  granicę, tylko blisko. Planujemy spędzić dużo czasu na spacerach, a może też wybierzemy się na jakiś koncert i posłuchamy muzyki. Mam nadzieję, że pogoda nam dopisze.

Z. S. : Podróżując samolotem, artyści najczęściej widzą lotnisko i niewiele więcej.

I. H. : Później hotel i salę prób, ale ja też znana jestem z tego, że wyciągam kolegów, a nawet jak jestem sama, to staram się nie siedzieć w hotelu, ale zobaczyć chociaż, co jest dookoła, posmakować trochę kuchni lokalnej, bo to mnie zawsze fascynuje, bez względu na to – czy to jest jakiś region Polski, czy świata. Zawsze można odnaleźć jakiś smakołyk, podziwiać i delektować się nim. Warto też wyjść i zwiedzić pobliskie muzeum, albo pójść do ciekawego ogrodu, parku lub lasu jeśli znajduje się niedaleko. Wiadomo, że jeśli między próbą, a koncertem jest niewiele czasu, to trzeba się przygotować i skoncentrować na utworze, który się wykonuje. Natomiast jeśli jest próba w przeddzień koncertu, to zwykle można znaleźć czas na zwiedzanie. Bardzo lubię być w nowych miejscach. Zawsze z takiej podróży przyjeżdżamy bogatsi o miłe wspomnienia, zapamiętujemy piękne miejsca, czasem też przywozimy parę zdjęć.

Z. S. : Dzieli się Pani także swoimi umiejętnościami i doświadczeniem z tymi, którzy chcą zostać śpiewakami, prowadząc klasę śpiewu w Akademii Muzycznej w Poznaniu.

I. H. : Dziewiąty rok pracuję już w tej chwili w Akademii Muzycznej w Poznaniu. To kolejna moja fascynacja, która zaczęła się wraz z rozpoczęciem pracy. Chciałam spróbować swoich sił na polu pedagogicznym. Wielką odpowiedzialnością jest praca nad głosem z młodymi ludźmi, bo to jest instrument jedyny, który dostajemy, z którym się rodzimy i z którym umieramy. Nie możemy go odłożyć do futerału, ani wymienić na inny i dlatego ta praca jest tak odpowiedzialna, żeby dobrą drogę wskazać tym młodym ludziom, dobrą linię repertuarową i pracować nad doskonaleniem głosu. Odkryłam w tej pracy swoją kolejną ogromną pasję i bardzo lubię pracę z młodymi ludźmi. Nie zawsze ona jest łatwa, czasem bywa wyboista, jak każda praca, jak każda ścieżka, natomiast przynosi mi bardzo dużo satysfakcji. Myślę, że studiującym w mojej klasie też, bo większość moich wychowanków pracuje w zawodzie. Ci co nie pracują, to dlatego, że wybrali inną ścieżkę. Jest coś pięknego i fascynującego w tym, że dostaje się młodą osobę, która chce śpiewać, chociaż czasami na początku nie jest tak bardzo – mówiąc językiem młodzieżowym „wkręcona” w ten zawód i kiedy doborem odpowiedniego repertuaru, odpowiednich ćwiczeń i tym, jak to się mądrze mówi, procesem dydaktycznym – dochodzimy do tego etapu, że nagle się okazuje jaki ma rodzaj głosu. Jestem  przeciwniczką „szufladkowania” głosu studenta na starcie. To się wszystko okaże później. Po pewnym okresie pracy ze studentem, w momencie kiedy już możemy „lepić” jego emploi muzyczne, jest to naprawdę coś tak fascynującego, że mogłabym o tym opowiadać godzinami.  Młode pokolenie zupełnie inaczej myśli, jest bardziej otwarte na świat, nie ma tych barier, które myśmy mieli. Dzisiaj są duże możliwości jeśli chodzi o wyjazdy na konkursy i przesłuchania, czy kursy mistrzowskie. Na kursy mistrzowskie przyjeżdżają śpiewacy już ukształtowani, którzy zwykle kończą naukę, są sprawni technicznie, mają spory repertuar i wymagają tylko szlifów. Tutaj bardzo się przydaje mój bagaż doświadczeń zawodowych. Nie wyobrażam sobie, aby kursy mistrzowskie mógł prowadzić ktoś, kto nie występował wcześniej, czy specjalizował się w jednym gatunku muzyki wokalnej. Na kursach mistrzowskich pedagog musi mieć doświadczenie w pracy z dyrygentem, pracy z reżyserem, z kameralistami – tego nie można nauczyć się z książek. Wszystkie doświadczenia, które zdobywamy w pracy z dużą orkiestrą, ale także z małym zespołem, czy z pianistą, partnerowanie sobie na scenie – to możemy przekazać młodym, początkującym, a już dużo umiejącym śpiewakom. Bardzo lubię takie rodzaje masterclass, kiedy przyjeżdżają piękne głosy, wspaniale przygotowane i faktycznie ta praca polega na takim ostatnim szlifie. Nie wyobraża sobie pani jaka to satysfakcja, kiedy okazuje się, że  na przykład wykonywana nawet na kilku konkursach aria, może być zaśpiewana jeszcze inaczej. Fascynuje mnie taka praca i wiele się sama uczę, bo zawsze wiele wynoszę z obserwacji ludzi – jak podchodzą do konkretnych problemów, do konkretnych utworów. To jest chyba najlepsza szkoła.

Z. S. : Aby być dobrym śpiewakiem i dobrym nauczycielem śpiewu, trzeba mieć trochę wiedzy z psychologii.

I. H. : Szczególnie w pracy pedagogicznej, bo przecież z każdym pracujemy indywidualnie i trochę inaczej. Ktoś jest bardziej odporny psychicznie, ktoś inny mniej, ktoś ma gorszy dzień, bo akurat coś się stało w jego życiu prywatnym, co niestety przekłada się na żywy instrument, jakim jest głos ludzki. Czasami trzeba troszeczkę odpuścić, czasami pogłaskać, innym razem być zdecydowanym i solidnie motywować do pracy. Musimy także pewne rzeczy umieć oddzielić i jak mówiła moja pani profesor „trzeba mieć twardą skórę słonia”. Coś w tym jest faktycznie, bo publiczność która przychodzi na koncert, czy spektakl i kupuje bilety - chce mieć  piękny koncert, a my – artyści musimy widowni ten piękny koncert zapewnić. To bardzo ciekawy temat.

Z. S. : W Rzeszowie, w II Symfonii Góreckiego partneruje Pani Adam Kruszewski - wyśmienity polski baryton, kontynuator tradycji wielkich barytonów Teatru Wielkiego – Opery Narodowej.

I. H. : To prawda. Uważa się przecież, że Adam Kruszewski jest bezpośrednim spadkobiercą artystycznym Andrzeja Hiolskiego i to jest bardzo trafne porównanie. Nie znam chyba osoby, która nie uwielbiałaby Adama Kruszewskiego – jako artysty i jako człowieka. Mam przyjemność znać , przyjaźnić się, a przede wszystkim śpiewać z panem Adamem, od prawie dwudziestu lat. W większości były to spektakle w Teatrze Wielkim w Warszawie, ale też liczne koncerty z muzyką Góreckiego, czy Pendereckiego. Poza tym, że bardzo się lubimy i chętnie spędzamy razem czas na rozmowach, to jest to tak dojrzały i tak wspaniały artysta, że ja bardzo dużo nauczyłam się od niego, nie tylko wokalnie, ale też muzycznie. Adam Kruszewski do każdego utworu podchodzi bardzo analitycznie, ale nie chodzi tu tylko o czysto wykonawczą stronę, ale także historię powstania dzieła, jakie były wówczas wydarzenia na świecie z dziedziny historii, literatury, sztuki. Należy tylko czerpać garściami tę wiedzę, przekazywaną w sposób bezpośredni, ale nie nachalny. Jest to wspaniały artysta i bardzo się cieszę, że kolejny raz mamy okazję razem pracować.

Z. S. : Zgodzi się chyba Pani ze mną, że aktualnie mamy „złoty okres polskiej wokalistyki”. Nigdy w historii nie zdarzyło się, aby tylu znakomitych polskich śpiewaczek i śpiewaków odnosiło sukcesy na całym świecie. Występujecie w najsłynniejszych salach, jesteście gorąco oklaskiwani i zapraszani ponownie.

I. H. : Mamy chlubne przykłady z historii, ale były to najczęściej pojedyncze „złote głosy”, od kilku lat jest prawdziwy „wysyp” na światowych - tych największych scenach wspaniałych polskich śpiewaków na czele z Olą Kurzak, Piotrem Beczałą, Tomaszem Koniecznym, Rafałem Siwkiem, Arturem Rucińskim – wiele sławnych nazwisk można by było jeszcze wymienić. Trzeba być dumnym i cieszyć się z tego, że mamy tylu wspaniałych śpiewaków występujących na całym świecie. Należy podkreślić, że zawsze mieliśmy znakomitych śpiewaków, ale niestety granice były dla nich zamknięte i tylko z tego powodu nie mogli śpiewać w najznamienitszych teatrach operowych na świecie. Cieszmy się z tego, że teraz te nasze piękne głosy są pokazywane od Metropolitan po La Scalę.

Z. S. : Mam nadzieję, że wyjedzie Pani z Rzeszowa z miłymi wspomnieniami i niedługo chętnie przyjmie Pani zaproszenie na Podkarpacie.

I. H. : Oczywiście – do Łańcuta, Sanoka, czy Rzeszowa powrócę z największą przyjemnością.

Z wybitną polską śpiewaczką panią Iwoną Hossą rozmawiała Zofia Stopińska 28.04.2017r.

Zofia Stopińska : Pan dyrektor Mirosław Jacek Błaszczyk pracuje z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Podkarpackiej i Chórem Wydziału Muzyki Uniwersytetu Rzeszowskiego nad przygotowaniem II Symfonii „Kopernikowskiej” op. 31 – Henryka Mikołaja Góreckiego i Symfonii „Jowiszowej” C-dur KV 551 – Wolfganga Amadeusa Mozarta.

Mirosław Jacek Błaszczyk : Bardzo się ucieszyłem, kiedy pani dyrektor Marta Wierzbieniec zaproponowała mi poprowadzenie w Rzeszowie Symfonii „Kopernikowskiej”. Z tym utworem mam wiele wspomnień. Na 60. Urodziny Henryka Mikołaja Góreckiego, wykonywaliśmy „Kopernikowską” z Orkiestrą Akademicką i po koncercie kompozytor zwierzył mi się, że jest to najważniejsza dla niego symfonia i jest z niej najbardziej zadowolony ( pomimo, że zawsze bardzo krytycznie podchodził do własnej twórczości i długo się zastanawiał, przed wydaniem każdego utworu). Kiedy w 1972 roku otrzymał zamówienie  od nowojorskiej Fundacji  Kościuszkowskiej na skomponowanie dzieła dla uczczenia 500. rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika, długo się zastanawiał nad tekstami, które zawarł, mówiącymi o tym co najważniejsze dla człowieka – jak powstał świat i jak się w nim odnaleźć oraz jaka jest rola Stwórcy w tym wszystkim. Powstało monumentalne dzieło na wielką orkiestrę, dwóch solistów i chór, który śpiewa bardzo mało, bo tylko na końcu pierwszej części i na zakończenie drugiej części Chorał. Teksty są w języku łacińskim i pochodzą z Księgi Psalmów oraz w zakończeniu są to słowa  samego Kopernika. W języku polskim słowa te brzmią następująco: „Bóg, który stworzył niebo i ziemię. Który uczynił wielką światłość…” – to tekst pierwszy i drugi – na zakończenie - „Cóż może być piękniejszego niż niebo, które oczywiście zawiera wszystko, co piękne”. W pierwszej części kompozytor pokazuje poprzez muzykę i swoją wyobraźnię, jak powstawał wszechświat. Panował chaos, ale po pewnym czasie zapanowały jakość i porządek. A drugi tekst mówi o tym, jak człowiek ma się odnaleźć w tym świecie.                                                                                                                                                                                                                                           Na  początku bieżącego sezonu nagraliśmy to dzieło z Orkiestrą i Chórem Filharmonii Śląskiej i już jest wydana płyta. Na naszą prośbę, przepięknym wstępem opatrzył to wydawnictwo prof. Michał Heller, który przyjaźnił się z mistrzem Henrykiem Mikołajem Góreckim - obydwaj panowie darzyli się wielką sympatią i szacunkiem. Mam nadzieję, że melomani rzeszowscy wysłuchają z zainteresowaniem tego wstępu, bo jest to idealne wprowadzenie w muzykę, która niesie nieprawdopodobne emocje i ekspresję w pierwszej części, oraz zadumę w części drugiej.

Z. S. : Do nagrania płyty zaprosił Pan wspaniałych śpiewaków - sopranistkę Joannę Woś i barytona Mariusza Godlewskiego, a w piątek w Filharmonii Podkarpackiej wystąpią równie znakomici artyści – Iwona Hossa – sopran i Adam Kruszewski – tenor.

M. J. B. : Wszyscy wymienieni artyści są wyśmienitymi śpiewakami. Symfonia „Kopernikowska” – Henryka Mikołaja Góreckiego jest także wspaniałym dziełem, ale trzeba do niego przekonać osoby decydujące o programach koncertów symfonicznych. Kłaniam się nisko z wyrazami szacunku pani prof. Marcie Wierzbieniec, która sama zaproponowała tę symfonię, nie wiedząc nawet, że ja mam tak osobisty stosunek do tego dzieła i mistrza Góreckiego. Miałem szczęście m.in. dyrygować prawykonaniem IV Symfonii tego twórcy, znam jego utwory i ta estetyka kompozytorska jest mi bardzo bliska.

Z. S. : Wiem, że dobrze się panowie znali.

M. J. B. : Mogę powiedzieć, że bliskie kontakty łączą mnie z całą rodziną – z córką Anią Górecką i synem Mikołajem, ale przede wszystkim najbardziej cenię sobie kontakty w mistrzem Henrykiem Mikołajem Góreckim. Nie były to częste spotkania, ale rozmowy z prof. Góreckim były dla mnie niezwykle rozwijające nie tylko muzycznie, ale także intelektualnie. Profesor otworzył mi wiele horyzontów, bo Henryk Mikołaj Górecki nigdy nie skupiał się tylko na samych dźwiękach. Dźwięk był wartością poprzez którą chciał powiedzieć coś ważnego światu. Ważne przesłania są we wszystkich utworach  - także w III Symfonii, IV, Symfonii, w koncercie fortepianowym, utworach solowych i innych – zawsze chciał przekazać jakąś głęboką myśl.

Z. S. : Dobrym dopełnieniem piątkowego koncertu będzie Symfonia „Jowiszowa” Mozarta.

M. J. B. : To pierwszy utwór, o którym pomyślałem. Z tym, że nie jest dla mnie ważne, czy Mikołaj Kopernik zajmował się wszechświatem i planetami. Symfonia „Jowiszowa” jest dziełem praktycznie skończonym i doskonałym pod każdym względem: warsztatu kompozytorskiego, faktury, budowy, wykorzystania kontrapunktów. Z ponad czterdziestu symfonii Mozarta – ta ostatnia jest ukoronowaniem całej jego działalności kompozytorskiej. To jest utwór, który nie tylko cieszy, ale także powoduje refleksję.

Z. S. : Takie utwory można wykonywać wyłącznie z dobrymi orkiestrami.

M. J. B. : Filharmonia Podkarpacka jest jednym z najprężniej działających ośrodków muzycznych w Polsce, a Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej niezmiennie trzyma wysoki poziom. Wiadomo, że widzę potrzebę zwiększenia orkiestry, przede wszystkim w kwintecie smyczkowym, a szczególnie obsadzie pierwszych i drugich skrzypiec, ale muzycy którzy grają są naprawdę świetnymi fachowcami. Bardzo dobrze współpracuje nam się na próbach i jestem pewien, że koncert będzie również bardzo dobry.

Z. S. : Przed rozmową z Panem, zaglądałam na stronę internetową Filharmonii Śląskiej, którą Pan kieruje i należy podkreślić, że organizujecie dużo koncertów.

M. J. B. : Faktycznie. Skorzystaliśmy ze środków unijnych i rozbudowaliśmy naszą siedzibę. Powstała nowa sala kameralna, postawiliśmy bardzo dobre organy i w związku z tym mamy dla miłośników muzyki nowe oferty programowe. Mamy trzy potężne zespoły: ponad 100-osobową orkiestrę symfoniczną, orkiestrę kameralną, którą świetnie prowadzi Robert Kabara  i mamy 60-osobowy chór. To także wpływa na bogatą ofertę koncertową, ale musimy bardzo dbać o wysoki poziom, bo Śląsk jest kolebką muzyczną. Oprócz Akademii Muzycznej, która także prowadzi działalność koncertową, jest Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, która w nowej siedzibie daje o wiele więcej koncertów symfonicznych i kameralnych. Dla naszej instytucji jest to wyzwanie, aby pod każdym względem dorównywać NOSPR-owi.

Z. S. : Pomimo wielkiej konkurencji, wasze sale są wypełnione publicznością.

M. J. B. : Nasze propozycje cieszą się uznaniem melomanów. Oby było tak dalej.

Z. S. : Pewnie nie jest łatwo łączyć wszystkie nurty Pana działalności – dyrygowanie, kierowanie Filharmonia Śląską i zajmowanie się stroną artystyczną Sinfonii Iuventus.

M. J. B. : Od niedawna pomagam artystycznie pani dyrektor Annie Kościelnej w prowadzeniu tej orkiestry. Jestem bardzo zadowolony, bo Sinfonia Iuventus to znakomity zespół, do którego trafiają najlepsi absolwenci akademii muzycznych przede wszystkim polskich, ale nie tylko. Dyrygują tą orkiestrą wielcy mistrzowie batuty – począwszy od Michała Jurowskiego, który w sobotę będzie dyrygował koncertem w Krakowie, a Sinfonia Iuventus wykona m.in. „Also sprach Zarathustra” Richarda Straussa, poprzez takich dyrygentów jak : Jacek Kasprzyk, Gabriel Chmura, czy Krzysztof Penderecki, który co roku nagrywa swoje utwory i planuje wszystkie swoje utwory orkiestrowe nagrać z Sinfonią Iuventus. Ta orkiestra powstała z inicjatywy maestro Jerzego Semkowa, aby dać najzdolniejszym absolwentom akademii muzycznych możliwość pracy z najlepszymi dyrygentami i  aby członkowie orkiestry mogli do 30. roku życia rozwijać swoje umiejętności i doświadczenia. To jest niezwykle ważne, bo po takiej praktyce, są już w pełni przygotowani do tego zawodu i przystępując do egzaminów do zawodowych orkiestr, mają dużą przewagę nad innymi młodymi muzykami.

Z. S. : Znajduje Pan czas na pasje nie związane z muzyką?

M. J. B. : Staram się bardzo, aby często sięgać po książkę, interesują mnie filmy, sport i to czynny, bo przecież nie można żyć samą pracą. Mam nadzieję, że podczas majowego weekendu będę chodził po górach i trochę się „zresetuję”, jak to się popularnie mówi. Wszystkie zespoły Filharmonii Śląskiej są bardzo zdyscyplinowane i pracują dobrze, dlatego mogę wyjeżdżać i dyrygować innymi orkiestrami, a czasem kilka dni odpocząć.

Z. S. : Wszystko jednak musi być wcześniej zaplanowane. Często się zdarza, że obecność dyrektora jest niezbędna.

M. J. B. : Filharmonia Śląska jest także organizatorem różnych cyklicznych imprez, które muszę przygotować i być podczas ich realizacji.  Już przygotowujemy, zaplanowany na listopad X Międzynarodowy Konkurs Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga. Napływają zgłoszenia, liczymy, że nadejdzie ich około 300. Będziemy musieli wybrać z tego 50. Nie będzie to łatwe zadanie, bo wszystkie nagrania DVD trzeba będzie dokładnie przejrzeć i wybrać te najlepsze. Sądzę jednak, że przy tym doświadczeniu, które nabyłem, bo to już będzie piąty konkurs dyrygencki, który mam przyjemność organizować, wszystko przebiegnie sprawnie. Jesteśmy doświadczonymi organizatorami i na szczęście mamy już zabezpieczenie finansowe, bo to jest najważniejsze. Będą mieli Państwo możliwość śledzenia tego konkursu. Będziemy mogli zaprosić obserwatorów i gości, którzy będą pomagać laureatom w „robieniu” fantastycznej kariery. Zwycięzcy ostatnich edycji naszego konkursu dyrygują już w najlepszych salach w Europie, a najlepszym przykładem jest Australijczyk Daniel Smith – zwycięzca dziewiątej edycji. To świadczy o wysokim poziomie i popularności tego konkursu.

Z. S. : Wspomniał Pan o finansach i chyba trzeba podkreślić, że trzeba ich zgromadzić dużo, bowiem przez cały czas trwania konkursu, a także na próbach, potrzebna jest orkiestra.

M. J. B. : To jest nieprawdopodobny wysiłek orkiestry, bo podczas trwania konkursu, przez 6 dni, praktycznie 8 godzin muzycy są na estradzie i muszą grać, nie tak jak na próbie, tylko jak na koncercie. Każdemu muszą wręcz „podawać rękę muzyczną” i nie zawsze ta symbioza jest idealna. Jedni przychodzą z roszczeniami, inni nie bardzo wiedzą jak poprowadzić próbę, a muzycy muszą grać jakby to był ich faworyt. Do każdego uczestnika podchodzą z wielką sympatią, bo orkiestra musi podczas konkursu pomagać i często niekoniecznie realizować to co dyrygent pokaże, bo gdyby reagowali tylko na gesty, to konkurs byłby o wiele ciekawszy a orkiestra czasami grałaby różnie. Życzliwość orkiestry jest niebywała a to wymaga większej koncentracji. To bardzo trudna dla muzyków praca, ale mam nadzieję, że honoraria będą zadowalające.

Z. S. : Zapraszamy Państwa na piątkowy koncert do Filharmonii Podkarpackiej.

M. J. B. : Zapraszam serdecznie. Dodam tylko, że w Katowicach II Symfonia „Kopernikowska” – Henryka Mikołaja Góreckiego zaplanowana jest na otwarcie X Międzynarodowego Konkursu Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga i wówczas także będziemy promować płytę z tym utworem. W Rzeszowie zabrzmi to dzieło kilka miesięcy wcześniej niż w Katowicach.

Z prof. Mirosławem Jackiem Błaszczykiem rozmawiała Zofia Stopińska 26 kwietnia 2017r.

Koncert abonamentowy - 21 kwietnia 2017, PIĄTEK, GODZ. 19:00

ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII PODKARPACKIEJ

SERGE PALOYAN - dyrygent

ALAIN JACQUON - fortepian

W programie:

L. van Beethoven - Uwertura "Egmont" op. 84

F. Chopin - Koncert fortepianowy e-moll op. 11

L. van Beethoven - VII Symfonia A-dur op. 92

Przedmiotem narracji muzycznej do „Egmonta” (1810) jest życie i heroizm XVI-wiecznego arystokraty. Uwertura będąca częścią muzyki do tragedii J. W. Goethego zyskała uznanie nawet w oczach wielkiego poety: „Beethoven z cudownym geniuszem wniknął w moje intencje” – oświadczył po wysłuchaniu muzyki Goethe. Napisana dwa lata po „Egmoncie” VII Symfonia A-dur (1812) osiągnęła u współczesnych największy sukces ze wszystkich dzieł orkiestrowych Beethovena. Ryszard Wagner określił ją mianem „apoteozy tańca” - rzeczywiście rytm wysuwa się w tym dziele na plan pierwszy. Trzy lata po śmierci Beethovena młodziutki Chopin skomponował dwa Koncerty fortepianowe. Drugi z nich zadedykował jednemu z najsłynniejszych wirtuozów swej epoki - Friedrichowi Kalkbrennerowi. Błyskotliwy popis splata się w tym utworze z lirycznymi frazami - to ślad uczuć do Chopina do Konstancji Gładkowskiej, której „modre oczy bardzo wówczas młodego Fryderyka zaprzątały”.

Filharmonia Podkarpacka im. Artura Malawskiego w Rzeszowie, zaprasza na kolejny koncert abonamentowy, który odbędzie się 7 kwietnia 2017r. o godz. 19:00. Program koncertu wypełni V Symfonia cis-moll - Gustava Mahlera.

V Symfonia cis-moll (1901 - 1902) należy do tryptyku odrębnych, czysto instrumentalnych symfonii Mahlera, które zachwycają błyskotliwością brzmienia. Prawykonanie V Symfonii 18 października 1904 roku w Kolonii spotkało sie z niezrozumieniem publiczności. Mahler był rozgoryczony: " Ta symfonia jest przeklęta, nikt jej nie rozumie. Chciałbym zadyrygować nią pięćdziesiąt lat po mojej śmierci". Dzisiaj to wybitne dzieło, stawiające ogromne wymagania wykonawcze zarówno dyrygentom jak i orkiestrom, należy do najczęściej wykonywanych utworów Mahlera. Szczególną popularnością cieszy się IV część Symfonii - Adagietto, zredukowane tylko do smyczków i harfy, stanowiące rodzaj intermezza pomiedzy potężnym Scherzem a Finałem. Adagietto wykonywane jest często jako samodzielny utwór zachwycający delikatnym brzmieniem i głębokim liryzmem - to również wyraz najbardziej osobistych uczuć Mahlera do Almy Schindler, żony kompozytora.

Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Podkarpackiej dyrygować będzie Case Scaglione - zaliczany do wybitnych mistrzów batuty młodego pokolenia, występujący z wielkim powodzeniem w Ameryce, Europie i Azji.

Zofia Stopińska : Wielu z Państwa uda się jutro wieczorem do Filharmonii Podkarpackiej, gdzie, jak zwykle o 19.00 rozpocznie się koncert abonamentowy, który zatytułowany został „W drodze do odrodzenia”. Wcześniej mają Państwo okazję poznać artystę, który od poniedziałku pracuje z Orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej i przygotowuje koncert, a jutro stanie za pulpitem dyrygenckim. To pan Dawid Runtz – jeden z czołowych polskich dyrygentów młodego pokolenia.  Rozpoczynamy od pytania o program koncertu, który będzie bardzo różnorodny mówiąc ogólnie.

Dawid Runtz : Rzeczywiście, program jest zróżnicowany. W pierwszej części koncertu wykonamy utwory, które powstały w epoce baroku i klasycyzmu. Uznana węgierska flecistka – Livia Duleba, zaproponowała Koncert fletowy G – dur – Carla Philippa Emanuela Bacha. Pomyślałem, że dobrze będzie zaproponować dojrzały utwór wpisujący się w konwencję klasyczną i tak wybrałem Uwerturę Leonora III op. 72 Ludwiga van Beethovena. Ten utwór jest mi szczególnie bliski, ponieważ w 2014 roku, na egzaminie wieńczącym studia licencjackie na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, dyrygowałem Polską Orkiestrą Radiową i wykonaliśmy właśnie tę uwerturę. Cieszę się, że tym razem wykonam Leonorę III z Orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej.

Z. S. : Drugą część wieczoru wypełni Symfonia „Odrodzenie” e-moll op. 7 Mieczysława Karłowicza. Po utwory tego wspaniałego kompozytora dyrygenci sięgają niezbyt często, a ta symfonia jest właściwie nieznana.

D. R. : Wielka szkoda, że Karłowicz tak wcześnie odszedł, bo ja jestem głęboko przekonany, że gdyby dożył dojrzałego wieku, to mógłby zdecydowanie wyprzedzić kompozytorów tego okresu. Symfonia „Odrodzenie” też nie znalazła się przypadkiem w repertuarze tego koncertu. Utwór ten poznałem w ubiegłym roku. Kiedy otworzyłem partyturę i przeczytałem, że Karłowicz skomponował tę symfonię w wieku 24 lat, czyli w moim wieku, to od razu ten utwór pokochałem. Byłem tak bardzo zaciekawiony i zafascynowany tym, jak mój rówieśnik ponad sto lat temu komponował muzykę, że przestudiowałem dokładnie partyturę i postanowiłem zadyrygować tym utworem możliwie jak najszybciej. Taka możliwość pojawiła się w Filharmonii Podkarpackiej w Rzeszowie. Myślę, że Symfonia „Odrodzenie”, jest pomijana dlatego, że jest to wczesne dzieło Karłowicza i zarazem pierwszy jego utwór symfoniczny. Znane są poematy symfoniczne – dzieła doskonałe pod względem formy i instrumentacji, ale Symfonia „Odrodzenie” ma taką głębię i różne pomysły instrumentacyjne, że zasługuje również na nasze uznanie. Mieczysław Karłowicz, kiedy komponował swoje pierwsze symfoniczne dzieło, zafascynowany był symfoniami Piotra Czajkowskiego i twórczością Ryszarda Straussa, który w tym czasie był jakby pionierem ówczesnej instrumentacji. W symfonii „Odrodzenie” jeśli chodzi o instrumentację można odnieść wrażenie, że Karłowicz czerpał inspirację z Czajkowskiego, natomiast w sferze harmonicznej z wczesnego Straussa. Cieszę się także, że będę miał okazję odświeżyć tę symfonię zarówno Orkiestrze Filharmonii Podkarpackiej, jak i publiczności, bo jak się dowiedziałem, ostatni raz ten utwór był wykonywany w Rzeszowie piętnaście lat temu – w 2002 roku. Myślę, że to będzie interesujące dla nas wszystkich.

Z. S. : Zanim Pan został studentem Wydziału Dyrygentury,  Kompozycji i Teorii Muzyki musiał Pan zdać bardzo trudny egzamin – dobrze opanowana gra na instrumencie, widomości  z zakresu teorii muzyki zdobyte podczas zajęć w szkole muzycznej II stopnia – nie wystarczają.

D. R. : Kiedy zdawałem na studia dyrygenckie na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina, były cztery wolne miejsca. Długo zastanawiałem się , czy droga, którą wybieram jest prawidłowa, ponieważ pod koniec nauki w liceum, zająłem się również komponowaniem. Otrzymałem kilka nagród na konkursach kompozytorskich w Polsce i za granicą, dlatego poważnie myślałem o kompozycji.  Z drugiej strony, od dziecka grałem na fortepianie, co bardzo ułatwia dyrygentowi czytanie partytur, przez dwanaście lat grałem także na flecie. Wtedy zyskałem punkt widzenia muzyka orkiestrowego, który z drugiej strony patrzy na zawód dyrygenta. Mogłem także poznać współczesne techniki kompozytorskie, które dzisiaj ułatwiają mi bardzo czytanie partytur współczesnych. Te wszystkie umiejętności pozwoliły mi myśleć o dyrygenturze. Zdecydowałem się na studia w Warszawie, chociaż myślałem także o studiach w Gdańsku. Na szczęście udało mi się dostać do Warszawy i do wymarzonego prof. Antoniego Wita. W nauczaniu dyrygentury to profesor jest najważniejszy. Tutaj nie można się uczyć z książek. Liczy się ta jedna osoba, która będzie kształtować mój gust muzyczny, moje preferencje artystyczne, moją osobowość, moją muzykalność…

Z. S. : W ubiegłym roku kalendarzowym ukończył Pan studia. Bardzo się cieszę, że ma Pan szczęście i szansę pracować z orkiestrami, bo nie wszystkim kolegom, którzy kończą studia dyrygenckie, udaje się pracować w tym zawodzie.

D. R. : Miałem ogromne szczęście, że już na studiach współpracowałem z dobrymi orkiestrami – na przykład – na czwartym roku miałem koncert z Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia w Katowicach, wspomniałem wcześniej o pracy z Polską Orkiestrą Radiową. Mój kontakt z zespołem był w miarę regularny. Im wcześniej zaczynamy pracować z zespołem, tym później jest nam łatwiej. Pani doskonale wie, że zajęcia z dyrygentury odbywają się przy dwóch fortepianach. To zupełnie co innego niż praca z orkiestrą.

Z. S. : Większość studentów, dopiero przed końcowym egzaminem dyplomowym ma okazję pracować z orkiestrą. Pan robił to dużo wcześniej.

D. R. : Chcę powiedzieć, że to nie jest sprawa nauki gestów, bo do tego wystarczy fortepian. Problem jest w tym, że kiedy stajemy przed orkiestrą i chcemy coś przedstawić – musimy wiedzieć, w jaki sposób się zachować, jak mówić do muzyków, aby zechcieli słuchać dyrygenta. To jest naprawdę bardzo skomplikowany zawód. Nie polega tylko na ruchach rąk i dlatego im wcześniej zacznie się praktykę i pracę nad utworem z orkiestrą, tym lepiej. Dla mnie poważnym początkiem był 2013 rok, byłem wtedy na III roku studiów i brałem udział w Ogólnopolskim Konkursie Studentów Dyrygentury we Wrocławiu. Zdobyłem wówczas II nagrodę i ten konkurs umożliwił mi pracę z zespołem – między innymi miałem koncerty w Filharmonii Dolnośląskiej, w Filharmonii Zielonogórskiej i miałem okazję dyrygować orkiestrą akademicką. Ten pierwszy w moim życiu konkurs dyrygencki bardzo mnie ośmielił, bo zapaliło się dla mnie „zielone światło” – przekonałem się, że to co robię, ma jakiś sens. Odebrałem tę nagrodę jako zachętę do dalszej pracy nad sobą.

Z. S. :  Sprawdzał się Pan później na kolejnych konkursach.

D. R. : To prawda. W zeszłym roku zdobyłem również II nagrodę na Ogólnopolskim Konkursie Młodych Dyrygentów im. Witolda Lutosławskiego w Białymstoku, otrzymałem także dwie nagrody pozaregulaminowe. Z tego konkursu wynikło kilka zaproszeń do poprowadzenia koncertów symfonicznych. Tak jak pani wspomniała, w ubiegłym roku ukończyłem studia na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie. Przez pięć lat studiowałem w klasie prof. Antoniego Wita, cieszę się, że jestem ostatnim Jego studentem, ponieważ Profesor w ubiegłym roku akademickim zakończył działalność dydaktyczną. To dla mnie wielkie szczęście, że przez całe studia mogłem korzystać z Jego dobrych rad i ogromnej wiedzy. Podczas koncertu dyplomowego dyrygowałem Orkiestrą Filharmonii Narodowej w Warszawie. Jest taka tradycja współpracy Uczelni z Filharmonią, że jeden student – dyplomant, może poprowadzić taki koncert. Cieszę się, że mogłem pracować z tą wspaniałą Orkiestrą, bo była to zachęta do kolejnych działań. Na tym koncercie były panie z Impresariatu Stowarzyszenia im. Ludwiga van Beethovena pani Elżbiety Pendereckiej, które po koncercie zaproponowały mi współpracę  i od pewnego czasu jestem reprezentowany przez to Stowarzyszenie.

Z. S. : Myślę, że ta współpraca zaowocowała koncertami.

D. R. : Oczywiście, mam kilka zaproszeń na następny sezon, ale również ważne dla mnie asystentury. Będę między innymi asystował Maesto Krzysztofowi Pendereckiemu w przyszłym roku w Dreźnie. Tamtejsza filharmonia wykona „Siedem Bram Jerozolimy” pod batutą kompozytora. Ponadto jest kilka bardzo ciekawych projektów.

Z. S. : Ma Pan wiele szczęścia.

D. R. : Cieszę się, że Pani powiedziała o szczęściu, bo rzeczywiście – szczęście w tym zawodzie ma bardzo duże znaczenie. Jest przecież wielu dyrygentów, którzy na początku swojej drogi byli obiecujący i znakomici, a później przepadli. Moja droga również nie jest przecież przesądzona. Dla mnie najważniejsza jest ciężka praca. Wiele razy mówiono mi – osiągasz sukcesy, bo jesteś uzdolniony, czy utalentowany. Nie do końca się z tym zgadzam. Owszem pewne predyspozycje dla dyrygenta są ważne, ale ciężka praca, którą on musi wykonać podczas przygotowywania się do koncertu i doskonalenia warsztatu dyrygenckiego jest chyba najważniejsza. Moje życie jest całkowicie podporządkowane temu co robię – dyrygenturze. Codziennie uczę się partytur i robię to dla przyjemności. Czasem trzeba też odpocząć, wtedy zabieram wędkę i jadę nad jezioro. Przez cały czas uczę się coraz to nowszego, trudniejszego, wymagającego repertuaru i chyba to jest dobra droga. Nie chciałbym nigdy popaść w rutynę. Natłok pracy może do tego prowadzić, ale w tym momencie świat muzyki jest dla mnie tak ciekawy i różnorodny, że chciałbym aby to cudowne uczucie już pozostało. Jestem szczęśliwy, że mogę w ten sposób „dotknąć” muzyki, często sprzed wielu, wielu lat. Dla mnie najważniejsze w życiu są: pasja, oddanie i poświęcenie muzyce. Towarzyszą mi zawsze – pamiętam, że jako dziecko, wolałem grać na fortepianie zamiast kopać piłkę. Mam nadzieję, że muzyka zawsze będzie mi sprawiać taką radość, jak do tej pory.

Z. S. : Proszę opowiedzieć o krótkiej, ale myślę owocnej pracy pod okiem światowej sławy dyrygenta Riccardo Mutiego.

D. R. : Zgłosiłem się na „Riccardo Muti Italian Opera Academy” w Rawennie i otrzymałem zaproszenie, aby przyjechać na przesłuchanie. Spośród 230 kandydatów, Maestro Riccardo Muti wybrał czterech młodych dyrygentów z całego świata – Litwinkę, Pekińczyka, Włocha i moją skromną osobę. Przez dwa tygodnie mieliśmy okazję współpracować z Mistrzem podczas przygotowań opery „La Traviata” – Giuseppe Verdiego, w teatrze w Ravennie. Mogę powiedzieć, że byłem przez pewien czas asystentem Riccardo Mutiego. Na koniec tych warsztatów dyrygowałem koncertem Orkiestry Giovanile Luigi Cherubini w Rawennie. Był na nim obecny Riccardo Muti. Dla mnie to jest przeżycie niesamowite i z pewnością wszystko czego tam się dowiedziałem, zostanie ze mną do końca mojego życia. Moja partytura Traviaty jest cała zapisana różnymi sugestiami i złotymi myślami Riccardo Mutiego i jest dla mnie bezcenna.

Z. S. : Pociąga Pana opera?

D. R. : Z operą mam kontakt, ponieważ już trzeci sezon jestem dyrygentem – asystentem w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej. Dzięki temu mogę nadal się uczyć i przekonać, jak funkcjonuje świat opery, który diametralnie różni się od świata muzyki symfonicznej. Mam szczęście, że mogę rozwijać się w obydwu nurtach muzyki – operowej i symfonicznej. W dziedzinie muzyki operowej, najważniejszym wydarzeniem dla mnie była praca nad Traviatą z Riccardo Mutim, ale będę miał okazję zdobywać nowe doświadczenia przy pracy nad repertuarem symfonicznym. Zostałem bowiem zaproszony na bardzo prestiżowe kursy mistrzowskie z Maestro Daniele Gattim i słynną The Royal Concertgebouw Orchestra w Amsterdamie. Maestro Daniele Gatti zaprosił także tylko czterech dyrygentów z całego świata. Mam ogromne szczęście, że mogę uczyć się u najlepszych dyrygentów i prezentować się nie tylko w Polsce, ale także za granicą. Sam nie do końca wierzę w to co się teraz dzieje. Nigdy bym nie śmiał marzyć, żeby chociaż zobaczyć z bliska wielkiego Riccardo Mutiego, a co dopiero pracować z nim, słuchać Jego rad, rozmawiać z nim. To samo z Royal Concertgebouw Orchestra. Ten zespół znam tylko z nagrań, a ich słynną salę koncertową tylko z obrazków. To będzie mój pierwszy pobyt w Amsterdamie i cieszę się, że jest on związany z dyrygenturą.

Z. S. : Będzie możliwość dalszego „szlifowania warsztatu”, na zebranie kolejnych doświadczeń i nabranie pewności w prowadzeniu orkiestr. Wydaje mi się, że każdy dyrygent stając przed orkiestrą musi być także trochę psychologiem i dyplomatą. Trzeba się nie tylko porozumieć z zespołem, ale także przekonać go do swojej interpretacji, czasami wysłuchać także opinii muzyków. To bardzo skomplikowane.

D. R. : Zgadzam się – to jest skomplikowane. Mogę też powiedzieć, że są orkiestry, które są bardzo życzliwe dla młodych dyrygentów, ale wiadomo, że zawsze znajdą się też takie orkiestry, które będą chciały ich „sprawdzać” – czy ich wiedza jest odpowiednia i czy znają dobrze partytury. Trzeba sobie z tym radzić. Młody dyrygent powinien być zawsze przygotowany w stu procentach, musi być pewien tego co robi i wszystkiego co potrafi – wówczas nic nie jest w stanie go zaskoczyć. Pięć lat studiów z prof. Antonim Witem, było znakomitą szkołą, ponieważ przepytywał z partytur od pierwszej do ostatniej nuty. Po pięciu latach tak wymagającej szkoły – to dzisiaj nic mnie nie może zaskoczyć. Staram się być jak najlepiej przygotowany. Nauczyłem się także, że ważne jest, aby stojąc przed orkiestrą być sobą. To co mówimy do orkiestry i to co czujemy musi być szczere, ponieważ muzycy są bardzo wyczuleni. Od razu wiedzą, kiedy ktoś udaje pewne zachowania, albo popisuje się przed orkiestrą i bardzo tego nie lubią. Najlepszym sposobem jest po prostu być sobą – muzycy to cenią.

Z. S. : Myślę, że dużo jest takich zespołów, które są przyjazne młodym dyrygentom.

D. R. : Największą sympatię i porozumienie znajdowałem z tymi najlepszymi orkiestrami – z Orkiestrą Filharmonii Narodowej i Narodową Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia. To są zespoły, które z pewnością nigdy nikomu nie chciałyby przeszkodzić, a starają się pomagać. Wiedzą przecież doskonale, że jestem młodym dyrygentem. Każda ich sugestia, czy podpowiedź jest „wyciągnięciem ręki”, a nie „podstawieniem nogi”.

Z. S. : Sadzę, że nieźle się pracuje także w Rzeszowie.

D. R. : Oczywiście. Już na pierwszej próbie byłem bardzo zaskoczony poziomem wykonawczym i profesjonalnym podejściem do pracy. Moje wskazówki, czy propozycje interpretacyjne muzycy skrupulatnie notują. To jest domena profesjonalnych orkiestr. Symfonia Karłowicza jest trudna dla orkiestry, ponieważ często partie solowe przeznaczone są nie tylko pierwszym głosom, które zazwyczaj je grają – mamy w tym utworze na przykład solówki w drugim klarnecie, drugim oboju, drugiej waltorni. Karłowicz zakładał, że wszyscy muzycy w orkiestrze są na jednakowym – wysokim poziomie wykonawczym. To jest ogromne zadanie dla orkiestry i jestem mile zaskoczony, że pomimo trudności, jakie stawia partytura „Odrodzenia” Karłowicza, orkiestra bardzo dobrze sobie poradziła z tym, co jest zapisane na kartach symfonii. Efekty naszej dobrej współpracy będą słyszalne na koncercie. Cieszę się, że mam okazję tutaj pracować. Czuję wielką życzliwość nie tylko muzyków, ale także wszystkich pracowników Filharmonii, którzy są bardzo przyjaźnie nastawieni do zaproszonych artystów. Bardzo chętnie powrócę kiedyś do Rzeszowa, a jutro wieczorem serdecznie zapraszam Państwa na koncert.

Z Dawidem Runtzem rozmawiała Zofia Stopińska 30 marca 2017 roku.

Wypełniająca salę publiczność, bardzo długo oklaskiwała wykonania utworów, które złożyły się na koncert zatytułowany "Marzyciel muzyki", który odbył się 17 marca 2017r  w Filharmonii Podkarpackiej. Część pierwszą wypełnił III Koncert fortepianowy c-moll op. 37 - L.van Beethovena - wspaniałe dzieło, którym kompozytor żegna epokę Haydna i Mozarta. Skomponowane u progu XIX wieku dzieło zapowiada okres romantyzmu. Do wykonania partii solowych w tym utworze zaproszony został Thomas Duis - wyśmienity niemiecki pianista, profesor i przez pewien czas Rektor (2004-2012) Wyższej Szkoły Muzycznej Saar. Grał wspaniale od pierwszej do ostatniej nuty wzbudzając podziw publiczności. Solista nawiązał świetny kontakt  orkiestrą i dyrygentem, co także przyczyniło się do znakomitego efektu końcowego. Pierwszą część zakończył bis solisty, natomiast w części drugiej pole do popisu mieli Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej i wybitny polski dyrygent Wojciech Rajski. IV Symfonia d-moll op. 120 Roberta Schumanna, kreowana przez dyrygującego z pamięci  maestro Wojciecha Rajskiego będzie z pewnością długo w Rzeszowie wspominana, bowiem publiczność była zachwycona, a orkiestra i dyrygent zadowoleni z wykonania. Oklaski trwały długo, a dyrygent kilkakrotnie wracał na estradę, aby podziękować publiczności.

24 marca o godz. 19:00 rozpocznie się w Filharmonii Podkarpackiej kolejny koncert abonamentowy. Tym razem Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Podkarpackiej  dyrygował będzie Miłosz Kula - młody dyrygent, muzykolog i klarnecista - absolwent wrocławskich uczelni, zatrudniony na stanowisku asystenta w Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Solistką będzie Paulina Kaczmarczyk - znakomita oboistka, z wielkim zamiłowaniem uprawiająca także muzykę kameralną i współpracująca z wieloma wybitnymi polskimi zespołami jako muzyk orkiestrowy. Zbliżający się wieczór zatytułowany został " Z lekkością i wigorem". Uzasadnia ten tytuł już pierwszy utwór Uwertura  do opery "Dyrektor teatru" KV 486 - W. A. Mozarta, tryskająca wigorem i bogactwem pomysłów instrumentacyjnych. Drugi utwór - Koncert obojowy D-dur - R. Straussa daje pole do popisu przede wszystkim instrumentowi solowemu. Został on skomponowany na przelomie 1945/46 roku,  za namową oboisty słynnej Orkiestry Filadelfijskiej i pokazuje wszystkie możliwości techniczne i brzmieniowe oboju. Na zakończenie usłyszymy II Symfonię c-moll - P. Czajkowskiego. Dzieło powstało w 1872 roku w Kamionce pod Kijowem - stąd nic dziwnego, że w każdej z czterech części kompozytor sięga po ukraińskie melodie ludowe.

 Filharmonia Podkarpacka zaprasza.