Trzynasty ale bardzo udany Festiwal w Żarnowcu
Marek Wiatr - artysta, śpiewak, malarz, grafik - jednym słowem: człowiek renesansu. Pochodzi z jednej z najbardziej znanych rodzin na Podkarpaciu. W domu rodzinnym bywali m. in. Leon Wyczółkowski, Emil Zegadłowicz, ambasador i wiceminister spraw zagranicznych Alfred Wysocki. Rodzina zaprzyjaźniona była z córką Marii Konopnickiej - Zofią Mickiewiczową i córką Wojciecha Kossaka - Magdaleną Samozwaniec. W czasie okupacji mieszkał w jego domu malarz - batalista Stanisław Studencki. Obecnie jego dom odwiedzają najwybitniejsi przedstawiciele życia kulturalnego, znani artyści i politycy. Atmosfera, w jakiej wyrastał, nauczyła go szacunku do ludzi i sztuki oraz dała asumpt późniejszym jego zainteresowaniom. Wahał się jakiś czas, czy poświęcić się malarstwu, czy muzyce. Szczęśliwie udało mu się pogodzić obie te dziedziny. Studia muzyczne ukończył na Akademii Muzycznej w Krakowie w klasie śpiewu prof. Heleny Szubert-Słysz, następnie kształcił się w Weimarze na kursach mistrzowskich pod kierunkiem światowej sławy barytona Pawła Lisitziana Uczył się jednocześnie malarstwa u artysty malarza Stanisława Kochanka, a potem w Krakowie, w pracowni prof. Alojzego Siweckiego. Koncertuje w kraju i poza jego granicami. Od wielu lat pełni funkcję dyrektora artystycznego Polskiego Festiwalu Narodowego w Żarnowcu. śpiewa na różnych koncertach charytatywnych przekazując również prace malarskie na te cele. Jego nastrojowe pejzaże zdobią mieszkania artystów w wielu krajach świata. Ma w swoim dorobku ponad dwadzieścia wystaw zbiorowych i indywidualnych w Polsce i za granicą.
Zofia Stopińska: Z panem Markiem Wiatrem – dyrektorem artystycznym XIII Festiwalu Żarnowiec 2017 rozmawiamy po spektaklu opery “Carmen” Georges’a Bizeta w wykonaniu artystów Opery Śląskiej w Bytomiu. W pierwszych dniach września, w pięknym parku, na plenerowej scenie przed Dworkiem Marii Konopnickiej w Żarnowcu podziwiamy piękne widowiska w wykonaniu świetnych artystów. Publiczność dopisuje w tym roku, bo wszystkie przygotowane miejsca siedzące są zajęte, a także wiele osób zdecydowało się podziwiać wykonawców na stojąco.
Marek Wiatr: Tak, z roku na rok jest coraz więcej widzów i to jest największy sukces tego Festiwalu. Wczoraj rozpoczęliśmy „Poematem rockowym” z panem Markiem Piekarczykiem i były po prostu tłumy. Popatrzyłem na parking szczelnie zastawiony samochodami z rejestracjami z bardzo daleka, bo nawet z Krakowa i Śląska. Rzesza publiczności, która przyjeżdża do tej małej miejscowości oddalonej od wielkich miejskich aglomeracji, jest coraz większa.
Z. S.: Miejsce jest magiczne i wszyscy są nim zachwyceni, wiele osób przyjeżdża na długo przed rozpoczęciem koncertu, aby pospacerować po parku, zrobić sobie zdjęcia na tle Dworku, w którym przed laty mieszkała i tworzyła Maria Konopnicka.
M. W.: Można także pomyśleć sobie o pięknych wierszach Konopnickiej. Uważam, że jest to sanktuarium naszego polskiego patriotyzmu. Przecież Maria Konopnicka tutaj napisała „Rotę”, którą dzisiaj wszyscy śpiewamy w różnych miejscach, a połowa ludzi nawet nie wie, kto to napisał, ale ją śpiewa. Uważam, że przyjazd do Żarnowca znakomitych artystów i wszystkich, którzy są organizatorami tego Festiwalu, to jest nasz obowiązek wobec tej wielkiej poetki i tego, co zrobiła dla polskiej kultury, wobec historii. To samo można powiedzieć o publiczności – być tutaj jest naszym obowiązkiem, bo jesteśmy Polakami.
Z. S.: Należymy do pokolenia, które wychowało się w dzieciństwie na bajkach, a w wieku szkolnym na wierszach Marii Konopnickiej. Pan jest pomysłodawcą i dyrektorem artystycznym tego Festiwalu od początku. Uważam, że jest Pan człowiekiem o dużej wrażliwości, wyobraźni i od najmłodszych lat obcuje Pan ze sztuką, a mieszkając niedaleko od Żarnowca znał Pan to miejsce od dziecka.
M. W.: Faktycznie, od dziecka znam to miejsce, a moja rodzina związana była z Konopnicką, bo przecież mój pradziadek leczył Marię Konopnicka, a dziadek leczył jej córkę Zofię Mickiewiczową i przyjaźnił się z nią. Wychowałem się w patriotycznej rodzinie i mój patriotyzm jest autentyczny. Rodzina ze strony mojej babci od lat walczyła za Polskę, a jej brat pułkownik Ciepielowski, jeden z dowódców XVII pułku w Rzeszowie, zginął rozstrzelany w Charkowie, szwagier – pułkownik Władysław Dec był znanym dowódcą pod Narwikiem i przyjaźnił się z generałem Maczkiem. Jeden z wujów – major Skrzyński, był adiutantem generała Andersa. Odkąd sięgam pamięcią, w domu się o tym mówiło. Pamiętam moją babcię słuchającą w Radiu Wolna Europa, skutecznie zagłuszanym, transmisję z pogrzebu generała Władysława Andersa. To jest wychowanie, które wynosi się z domu. Ubolewam teraz nad tym, że w domach nie uczy się patriotyzmu, a w szkołach tym bardziej nie uczą, bo organizując przez trzynaście lat ten Festiwal nie widzimy tu prawie wcale młodzieży. Nauczyciele nie przywożą młodzieży do Żarnowca i to jest przerażające.
Z. S.: Faktycznie, młodzieży jest mało, ale dla wielu mieszkańców z okolicznych miejscowości Festiwal jest jedyną okazją, aby obcować z wielką sztuką, ze spektaklami operowymi. Dzisiaj odbył się znakomity spektakl opery „Carmen”, a jutro koncert „Od opery do operetki” i niezwykle barwne widowisko „Nad pięknym, modrym Dunajem”. Z muzyką Johanna Straussa.
M. W.: Po raz pierwszy są soliści ze Lwowa, a zaprosiłem ich dlatego, że jest to łącznik Żarnowca z Konopnicką, ponieważ Maria Konopnicka jest pochowana na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie i tam odbył się jej pogrzeb, dlatego chcę nawiązać współpracę z artystami ze Lwowa i mam nadzieję, że zapoczątkowane w tym roku kontakty rozwiną się i będzie to stały akcent w następnych edycjach Festiwalu.
Z. S.: Będzie Pan także promował młodych artystów, którzy są Pana wychowankami i to także jest bardzo potrzebne temu Festiwalowi, a przede wszystkim im.
M. W.: Tak, w końcu Konopnicka kiedyś powiedziała: „Pójdź dziecię, ja cię uczyć każę” i w myśl tych słów staram się wychodzić naprzeciw. Warto podkreślić, że wielu ludzi z Żarnowca zostało wykształconych dzięki Marii Konopnickiej, która finansowała tę naukę. Tym bardziej jest to właściwe miejsce, żeby pokazać młodych ludzi, który uczą się u mnie w Szkole Wokalno-Aktorskiej, a poza tym, jeżeli oni staną u boku solistów z Opery Lwowskiej, solistów z Opery Śląskiej, będzie to dla nich ogromną motywacją, a może nawet początkiem ich kariery i przygody ze sceną, i śpiewem operowym.
Z. S.: Podziwiam Pana talent organizatorski, bo zaprasza Pan tutaj każdego roku wielu wspaniałych artystów, którzy wystawiają całe spektakle operowe, operetkowe czy baletowe.
M. W.: Muszę zgromadzić wokół siebie jak najwięcej życzliwych ludzi, bo dotacje na ten Festiwal są żenująco małe i dlatego nie chcę nawet wymieniać kwot. Gdyby nie ludzie dobrej woli, czyli artyści, którzy przyjadą za mniejsze pieniądze czy uprzejmość dyrekcji Opery Śląskiej – to dzięki nim można te spektakle tutaj wystawiać już od trzynastu lat. Staram się także wychodzić naprzeciw oczekiwaniom widzów, którzy tu przychodzą. Nie organizuję tu samych koncertów patriotycznych, nie zamęczam ich tylko operą czy operetką, ale szukam także innych nowych form. Nie jest łatwo organizować w Żarnowcu, który leży troszkę na uboczu, koncerty, które muszą być atrakcyjne, aby na nie przychodził komplet publiczności, bo jednak ze sprzedanych biletów finansujemy większość wydatków związanych z tym Festiwalem. Muszę tak się starać, aby koncerty były różnorodne i na odpowiednim poziomie, i przez te trzynaście lat udawało mi się. W pierwszym dniu w Żarnowcu królowała muzyka polska – piosenki Krzysztofa Klenczona, i mieliśmy rekord frekwencji. Na spektaklu opery „Carmen” była także niesamowita ilość publiczności. Nie dziwię się, bo to pięknie wyreżyserowany spektakl przez pana Wiesława Ochmana, autorem scenografii jest pan Allan Rzepka, wszystko jest na najwyższym poziomie i bardzo się cieszę, że ta najbardziej chyba popularna na świecie opera została wykonana w Żarnowcu. Kończymy dwoma wielkimi wydarzeniami: koncertem „Od opery do operetki” w wykonaniu solistów Opery Lwowskiej, Opery Bytomskiej oraz artystów Szkoły Wokalno-Aktorskiej, natomiast w drugim koncercie występują soliści Baletu Opery Śląskiej w Bytomiu oraz Festiwalowa Orkiestra Johanna Straussa pod dyrekcją Małgorzaty Kaniowskiej, a w świat muzyki Johanna Straussa prowadzi wszystkich z dozą humoru pan Rafał Jędrzejczyk. Udany festiwal niezwykle cieszy i motywuje mnie do pracy przy organizacji następnej edycji. Czasami koledzy poproszą mnie również, abym coś zaśpiewał, ale festiwal także inspiruje mnie jako malarza – rozświetlony dworek Marii Konopnickiej i jego otoczenie, to co się dzieje na plenerowej estradzie, często ktoś z gości festiwalowych – to wszystko wpływa na mnie również, kiedy maluję swoje obrazy.
Z panem Markiem Wiatrem – dyrektorem artystycznym Festiwalu Żarnowiec 2017 rozmawiała Zofia Stopińska 2 września 2017 roku w Żarnowcu.
Organizatorami XIII Festiwalu Żarnowiec 2017 byli: Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu z dyrektorem Pawłem Bukowskim na czele oraz Towarzystwo Operowe i Teatralne. Festiwal odbył się w dniach od 1 do 3 września 2017r. w parku zabytkowym Muzeum w Żarnowcu.
