relacje

           Podczas prób i premiery operetki „Zaręczyny przy latarniach” J. Offenbacha, która staraniem Rzeszowskiego Teatru Muzycznego „Olimpia” miała miejsce w naszej Filharmonii we wrześniu 2020 roku, w rozmowie z reżyserem prof. Feliksem Widerą z Akademii Muzycznej w Katowicach wspominaliśmy znanych artystów muzyków pochodzących z Podkarpacia. Jednym z nich okazał się świetny pianista, kompozytor i dyrygent, znakomity akompaniator Jerzy Gaczek urodzony 31 grudnia 1910 roku w Przeworsku, zmarły15 października 2013 roku w Warszawie w wieku 103 lat.
           „Nie pochodziłem z dobrze sytuowanej rodziny. Musiałem zacząć zarabiać. Matka grała na fortepianie, można powiedzieć, że zdolności pianistyczne odziedziczyłem po niej. Zostałem więc akompaniatorem, bo dawało to dobre zarobki, a poza tym przychodziło mi to łatwo, nie czułem tremy” – wspominał.
           Od 1916 roku jego rodzina mieszkała w Krakowie; tam artysta zdał maturę, ukończył Instytut Muzyczny i już w latach trzydziestych pracował jako pianista akompaniator. Po wojnie był stałym akompaniatorem Polskiego Radia w Krakowie. W 1947 roku przeniósł się do Opery Śląskiej w Bytomiu, potem do Teatru Wielkiego w Warszawie, gdzie pracował ze znakomitymi solistkami i solistami, jak Ada Sari, Ewa Bandrowska-Turska, Bernard Ładysz, Andrzej Hiolski, Wiesław Ochman.
            Związał się także z Operetką Warszawską, której był kierownikiem muzycznym i dyrygentem. Przyjaźnił się ze wszystkimi artystami, z którymi pracował. Jak go wszyscy wspominają, był zawsze opanowany, świetnie przygotowany, znakomicie grał na fortepianie, znał się na wokalistyce, był bardzo lubiany przez publiczność. Artysta zajmował się także komponowaniem, m.in. pieśni, które opracowywał do końca swojego długiego życia.
            Artysta spoczął na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie. Nabożeństwo żałobne odbyło się 21 października 2013 roku o godz.14.40 w kościele Św. Karola Boromeusza na Starych Powązkach w Warszawie.
            Warto pamiętać o takich utalentowanych i pracowitych artystach z Podkarpacia, jak Jerzy Gaczek pochodzący z Przeworska. Dzięki nim ta wielobarwna mozaika muzycznych zdarzeń i dokonań świeci na firmamencie polskiej kultury muzycznej jasnym i ożywczym blaskiem.

Andrzej Szypuła

24 października 2020 r. – Lubomirski FESTIVAL – dzień czwarty, ostatni

Zaplanowany na cztery dni (21-24 października 2020 r.) Festiwal im. Księcia Władysława Lubomirskiego na Zamku Kazimierzowskim pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP Andrzeja Dudy właśnie się zakończył. Ostatnim akordem tego wydarzenia był koncert znakomitego pianisty Michała Francuza. W nastrojowej Sali Kominkowej, na pianinie, „młodszym i mniejszym bracie fortepianu”, artysta wykonał dla przemyskiej widowni następujący program:
Ignacy Jan Paderewski - Menuet op.14 nr 1
Ignacy Jan Paderewski – Krakowiak fantastyczny H-dur op. 2
Karol Szymanowski - Preludium op.1 nr 1
Fryderyk Chopin - Nokturn op.48 nr 1
Fryderyk Chopin - Nokturn H dur op.32 nr 1
Fryderyk Chopin - Sonata b moll op. 35

Michał Francuz to pianista, kameralista oraz pedagog. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku dziewięciu lat. Studiował w Akademii Muzycznej im. Ignacego Jana Paderewskiego w Poznaniu pod kierunkiem profesora Waldemara Andrzejewskiego. Od ponad dwudziestu lat prowadzi intensywną działalność artystyczną, występując z koncertami symfonicznymi, recitalami solowymi i kameralnymi. Znany jest publiczności Polski, Niemiec, Szwajcarii, Hiszpanii, Portugalii, Włoch, Danii, Francji, Holandii, Wielkiej Brytanii, Rosji, Czech, Algierii, Arabii Saudyjskiej, Indonezji i Stanów Zjednoczonych.
Pianista regularnie współpracuje m. in. z Orkiestrą Filharmonii Poznańskiej, Sinfonią Varsovią, Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii w Szczecinie, Orkiestrą Feel Harmony, Operą Bałtycką, czy Towarzystwem Muzycznym im. H. Wieniawskiego w Poznaniu.
Artysta występował na Międzynarodowym Festiwalu Sacrum non Profanum w Trzęsaczu, Międzynarodowym Festiwalu Les Folles Journes – Chopin Open w Warszawie, Poznańskiej Wiośnie Muzycznej i wielu innych. Inaugurował recitalem fortepianowym Międzynarodowy Konkurs Chopinowski w Antoninie, wielokrotnie koncertował w Dworku Chopina w Żelazowej Woli oraz w Łazienkach Królewskich w Warszawie. Wśród jego projektów koncertowych szczególnie ambitnym przedsięwzięciem było wykonanie wszystkich koncertów fortepianowych Ludwiga van Beethovena w ciągu dwóch dni.
Koncert prowadziła – podobnie jak wszystkie poprzednie – dziennikarka Zofia Stopińska.

Tomasz Beliński
Przemyskie Centrum Kultury i Nauki ZAMEK
fot. Tomasz Beliński

23 października 2020 r. – Lubomirski FESTIVAL – dzień trzeci

Podczas trzeciego dnia Festiwalu im. Księcia Władysława Lubomirskiego na Zamku Kazimierzowskim rozbrzmiewała muzyka wydobywająca się z fortepianu. Instrument ten zasługuje na miano największego z pośród wszystkich tych, które są w powszechnym użyciu muzycznym. Oczywiście nie tylko ze względu na jego rozmiar i wagę to określenie przylgnęło do fortepianu, ale przede wszystkim ze względu na jego walory brzmieniowe oraz niesamowite możliwości interpretacyjne. Jeżeli dodamy do tego wszechstronność i kreatywność pianisty to powstaje znakomity duet. Tak właśnie było w piątek 23 października 2020 roku na scenie Zamku Kazimierzowskiego. Dla przemyskiej publiczności wystąpił znakomity pianista Piotr Sałajczyk. W programie koncertu znalazły się utwory: F. Lessela, K. Szymanowskiego, J. Zarębskiego, J. Kofflera.

Piotr Sałajczyk występuje jako solista oraz kameralista, jest również pedagogiem. Przez krytyków zaliczany do grona najwybitniejszych polskich wykonawców swojej generacji. Laureat nagrody fonograficznej Fryderyk oraz nagrody Orfeusz, przyznanej „za wybitne kreacje wykonawcze muzyki polskiej”.

Muzyk został nominowany do Paszportów Polityki „za wrażliwość i inteligencję, z którymi podchodzi do zapominanego na naszych estradach repertuaru”, a w kręgu jego zainteresowań pozostaje zarówno muzyka najnowsza jak i nieznana muzyka polskiego romantyzmu.

Wiele uwagi poświęca muzyce najnowszej. Ma na swoim koncie liczne prawykonania, współpracuje m.in. z Apollon Musagete Quartett, Piotrem Pławnerem, Agatą Zubel czy Kwartetem Śląskim. Prowadzi aktywne życie koncertowe (występy z Filharmonią Narodową, NOSPR, Sinfonią Iuventus, AUKSO, Sinfoniettą Cracovia, festiwale w kraju i za granicą: Warszawska Jesień, Benjing Modern Music Festival, Musica Polonica Nova, Budapesztańska Wiosna, Sommets Musicaux de Gstaad, Musque et Neige, Kwartet Śląski i jego goście, Festiwal Prawykonań NOSPR, Festiwal Pianistyki Polskiej w Słupsku). Był stypendystą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa narodowego oraz Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci.

Piotr Sałajczyk jest absolwentem Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie fortepianu prof. Józefa Stompla, studia uzupełniał w Mozarteum w Salzburgu pod kierunkiem prof. Pavla Gililova. Obecnie jest adiunktem w macierzystej uczelni. Jest również pianistą Sommerakademie Salzburg.

Tomasz Beliński
Przemyskie Centrum Kultury i Nauki ZAMEK
fot. Tomasz Beliński

21 października 2020 r. – Lubomirski FESTIVAL – dzień pierwszy
Festiwal im. Księcia Władysława Lubomirskiego jest otwartym wydarzeniem muzycznym na cześć mecenasa kultury, który przyczynił się do sukcesu Rubinsteina, Szymanowskiego, Karłowicza, Szeluto, Różyckiego czy Fitelberga. W dzisiejszych czasach wiemy jak ważna jest pomoc Mecenatu Państwa, Sponsoringu czy Mecenatu prywatnego, toteż dzięki cyklom otwartych wydarzeń artystycznych można zaprezentować niezwykłe postacie, stojące za niezwykłymi Artystami i ich dziełami, szczególnie te, których zasługi ze względu na Arystokratyczne pochodzenie zostały wymazane z kart historii w dobie komunizmu.

Cykl otwartych dla publiczności koncertów, recitali, wystaw wykonywanych przez wybitnych artystów, w muzycznej części programowej poświęcona jest polskim kompozytorom z rodzin arystokratycznych: Lubomirskim, Radziwiłłom, Poniatowskim, ale również ich protegowanym jak Franciszek Lessel, Karol Lipiński czy właśnie twórcom Młodej Polski, objętych opieką przez Patrona Festiwalu. Dzięki Festiwalowi poznajemy ich dokonania, jak również tych, którzy je umożliwili.

Lubomirski FESTIVAL zaplanowany został na cztery dni, od 21 do 24 października. Pierwszego dnia dla przemyskiej publiczności wystąpili: Grzegorz Biegas (fortepian) oraz Viktor Yankovskyi (baryton). Program wieczoru przedstawiał się następująco: M. Karłowicz – Pamiętam ciche, jasne, złote dnie, M. Karłowicz – Nie płacz nade mną, M. Karłowicz – Smutną jest dusza moja, S. Moniuszko – Kozak, S. Moniuszko – Dwie zorze, K. Szymanowski – O zwiedzionym żołnierzu, K. Szymanowski – Do dziewczyny, K. Szymanowski – Wyszywała raz Hanka, J. Stepowyj – Степ (Step), D. Siczyński – І золотої й дорогої (I złotej, i drogiej), Ukraińska pieśń ludowa – Чорнії брали карії очі (Czarne brwi, piwne oczy), M. Lysenko – Сонце низенько, вечір близенько (Słońce nisiutko, wieczór blisiutko).
Koncert prowadziła dziennikarka Zofia Stopińska.

Tomasz Beliński
Przemyskie Centrum Kultury i Nauki ZAMEK
fot. Tomasz Beliński

22 października 2020 r. – Lubomirski FESTIVAL – dzień drugi
Podczas drugiego dnia Festiwalu im. Księcia Władysława Lubomirskiego królowały instrumenty smyczkowe. Na scenie Zamku Kazimierzowskiego wystąpił Kwartet Śląski, jeden z najwybitniejszych zespołów smyczkowych nie tylko w naszym kraju.

Kwartet Śląski istnieje nieprzerwanie od 1978 roku. Swoje umiejętności muzycy tej formacji doskonalili na kursach mistrzowskich prowadzonych przez artystów takich kwartetów jak LaSalle, Amadeus, Juiliard, Smetana czy Berg. Repertuar Kwartetu Śląskiego to ponad 400 utworów kameralnych, z czego około 300 to literatura XX i XXI wieku. Śląscy kameraliści dokonali ponad 100 prawykonań kwartetów smyczkowych kompozytorów polskich i obcych, z czego znaczna część jest im dedykowana.

W historycznych pomieszczeniach jednego z najstarszych obiektów naszego miasta Kwartet Śląski wystąpił w składzie: Krzysztof Lasoń - skrzypce I, Arkadiusz Kubica - skrzypce II, Łukasz Syrnicki – altówka, Piotr Janosik – wiolonczela.
Kwartet Śląski wystąpił ze specjalnym programem „Silesian Misterioso” – w hołdzie Ojcu Świętemu Janowi Pawłowi II.

Program koncertu:
Henryk Mikołaj Górecki, III Kwartet smyczkowy „...pieśni śpiewają”, cz. II Largo cantabile,
Aleksander Lasoń, I Kwartet smyczkowy, cz. III Molto tranquillo e affettuoso,
Eugeniusz Knapik, I Kwartet smyczkowy, cz. II Pieśń.
Arvo Pärt, Psalmon
Andrzej Krzanowski, Salve Regina (oprac. na kwartet smyczkowy – Grażyna Krzanowska),
Aleksander Lasoń, V Kwartet smyczkowy „Siedem i pół kwartetu”, cz. IV Dla aniołów,
Henryk Mikołaj Górecki, III Kwartet smyczkowy „...pieśni śpiewają”, cz. IV Deciso – espressivo.

Koncert prowadziła – podobnie jak pierwszego festiwalowego dnia - dziennikarka Zofia Stopińska.

Tomasz Beliński
Przemyskie Centrum Kultury i Nauki ZAMEK
fot. Tomasz Beliński

            W przeddzień Międzynarodowego Dnia Muzyki 30 września 2020 r. w sali kameralnej naszej Filharmonii o godz.18.00 miała miejsce premiera operetki Jacquesa Offenbacha pt. „Zaręczyny przy latarniach” w wykonaniu artystów Rzeszowskiego Teatru Muzycznego „Olimpia” pracującego pod opiekuńczymi skrzydłami Estrady Rzeszowskiej. Patronat honorowy nad premierą objął prezydent Rzeszowa Tadeusz Ferenc, dofinansowało Miasto Rzeszów, a próby odbywały się w gościnnych murach Domu Polonii przy Rynku w Rzeszowie.
            Przed rozpoczęciem operetki z satysfakcją mogłem poinformować zebranych melomanów, iż właśnie z racji Międzynarodowego Dnia Muzyki prezydent Rzeszowa Tadeusz Ferenc, na wniosek Rzeszowskiego Towarzystwa Muzycznego, przyznał nagrodę w dziedzinie kultury muzycznej dr hab. Bożenie Stasiowskiej-Chrobak, która jako dyrygentka znakomicie prowadzi Chór Uniwersytetu Rzeszowskiego, jest pedagogiem muzycznym Instytutu Muzyki tegoż Uniwersytetu, współpracuje także z Rzeszowskim Teatrem Muzycznym „Olimpia” w realizacji różnych koncertów, m.in. kolędowych czy patriotycznych.
            Z wielką sympatią i szczerym wzruszeniem oglądałem i słuchałem żartobliwych scenek i uroczych, koloraturowych partii wokalnych starannie przygotowanych przez utalentowanych solistów: Beaty Kraski jako Lizy, Karoliny Pawuli-Szponder jako Anny Marii, Sylwii Wojnar jako Katarzyny i Tomasza Furmana jako Piotra zakochanego w Lizie, ku zazdrości dwu wdów zabiegających o jego względy. Wszelako w przypadku tych ostatnich chodziło o brzęczący skarb, który na końcu, wieczorową porą przy latarniach, okazał się uroczą Lizą. Bo nie pieniądze, a miłość jest największym skarbem. W spektaklu znalazły się także fragmenty z innych operetek J. Offenbacha.
            Mnie przypadła rola listonosza, który przynosi dobre wiadomości. A wszystkim nam z wielką starannością towarzyszył przy fortepianie młody rzeszowski pianista i pedagog Tadeusz Hubka, wspierany przez rzeszowskiego oboistę i pedagoga Dariusza Tobiasza, który grał na oboju i dzwonie orkiestrowym w pieśni pasterskiej i cudownym, lirycznym kwartecie śpiewanym o wieczornej porze. A perliste partie solowe, duety, tercety i kwartety były wprost znakomite, przywołujące na myśl opery W.A. Mozarta czy G. Rossiniego. Zresztą pisał je także Offenbach w klimacie operetki wiedeńskiej, rywalizując z wielkim Janem Straussem, królem walca, nadając im swój własny, francuski styl, pełen lekkości, pogodnego nastroju, wysublimowanego komizmu, dowcipu, z wyraźnymi odniesieniami do opéra comique.
            To wspaniale, że udało się w Rzeszowie zrealizować na naprawdę wysokim poziomie artystycznym operetkę „Zaręczyny przy latarniach” J. Offenbacha, która grana jest na całym świecie z wielkim powodzeniem obok takich dzieł kompozytora, jak „Piękna Helena”, „Życie paryskie” czy „Orfeusz w piekle”. A stało się to za przyczyną znanego tenora związanego z Operą Śląską, pedagoga Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach prof. Feliksa Widery, który rzecz całą zgrabnie wyreżyserował i nadał rzeszowskiej premierze pełen uroku i wdzięku koloryt wiecznie żywych, wspartych cudowymi, nieśmiertelnymi melodiami, ponadczasowych opowieści o zwycięstwie prawdziwej miłości nad marnościami tego świata. Nastrojową scenografię i kostiumy, znakomicie podkreślające klimat operetki, przygotowała Karolina Widera. Cały projekt z ramienia Estrady Rzeszowskiej świetnie koordynowała Roksana Jędryka-Nykiel.
             „Niech miłość zawsze troski koi, nie warto o nic gniewać się, miłość to skarb” – śpiewali artyści w finale operetki. Może w tym właśnie tkwi siła i potęga teatru muzycznego - opery, operetki czy musicalu, że sięga nieustannie do głębokich pokładów ludzkiej duszy, w słowie i muzyce i wyrażając to, co w nas dobre i szlachetne, często na przekór całemu światu, w którym coraz bardziej ginie wrażliwość, autentyczna radość i nadzieja. Sztuka jest po to, byśmy uwierzyli, że mimo wszystko świat jest naprawdę piękny i że warto żyć.
             30 listopada 2020 roku, w wieczór andrzejkowy o godz.18.00 w sali dużej naszej Filharmonii będzie miała miejsce kolejna premiera Rzeszowskiego Teatru Muzycznego „Olimpia” – spektakl pt. „Papa się żeni” oparty na przedwojennym polskim filmie według scenariusza i w reżyserii Tomasza Dajewskiego, scenografii Marka Mikulskiego, opracowaniu muzycznym Andrzeja Szypuły i aranżacji Krzysztofa Mroziaka. Informacje na stronie Estrady Rzeszowskiej i Rzeszowskiego Teatru Muzycznego ”Olimpia”. Zapraszamy!

Andrzej Szypuła

              Można powiedzieć, że poezja i muzyka to dwie siostry, które często sobie towarzyszą. Podczas spotkań z poezją zwykle wykonywana jest muzyka, a z kolei wiersze często są znakomitym wprowadzeniem do koncertów.
Już Antonio Vivaldi w swoich „La quattro stagioni” („Cztery pory roku”) nawiązywał do sonetów nieznanego autora, który w miły, często i zabawny sposób opisuje krajobrazy kolejnych pór roku. Sonetem poprzedzony jest każdy z czterech koncertów tego cyklu.
Poezja często jest natchnieniem dla kompozytorów, którzy tworzą muzykę do poetyckich strof.
Nic dziwnego, że na stronach przeznaczonych zazwyczaj dla muzyki klasycznej, polecamy Państwa uwadze wiersze Lucyny Żbikowskiej zebrane w tomie „Z jesienią w tle”.
              Autorka przez 40 lat związana z Rzeszowem była pracownikiem naukowo – dydaktycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej, a później Uniwersytetu Rzeszowskiego oraz Seminarium Duchownego. Wiele wierszy poświęca Rzeszowowi.
O tym, że warto sięgnąć po ten tom i możne nim obdarować przyjaciół, przekonają się Państwo czytając recenzję Ryszarda Mścisza oraz opinie osób, które ten tom już posiadają i często do niego wracają.

Ryszard Mścisz

           Świat uczuć i myśli malowany wierszem Tyle wiosny w tej jesieni - chciałoby się powiedzieć, czytając wiersze z tomu Lucyny Żbikowskiej "Z jesienią w tle". Pięknie wydany, bogaty i zróżnicowany zbiór poezji ma w sobie wiele owego pogodnego smutku, ciepła, które ogrzewa jesienne chłody. Nieustające oczarowanie pięknem natury, która zawsze tkliwie przemawia swym urokiem, pielesze przeszłości, rzucające światło na nie zawsze radosne dziś. W wierszach Lucyny Żbikowskiej jest jakaś symbioza między kiedyś i teraz. Współczesność dochodzi do głosu, wylewa swe smutki i odsłania cienie rysującej się przyszłości, ale wciąż młoda przeszłość promieniuje na świat. Nade wszystko zaś roztacza swój czar w tych wierszach miłość we wszystkich swoich barwach, odsłonach, rozbłyskach. Nuta melancholii, zauroczenie nieprzemijającym pięknem przyrody, pulsujące rytm uczuć, połączone z filozoficzną refleksją nad egzystencją, czasem, który próbuje dyktować nam swoje prawa, przewijają się w wierszach każdego mniejszego i większego cyklu - zarówno tytułowego, jak "Inspiracji malarstwem", "Klejnotów", "Rozmyślań o czasie", "W stronę Sójek", jak i najbogatszego zbiorku "Wierszy różnych". Zmienna jest ich dominacja, piętno, jakie wywierają, w poszczególnych cyklach i wierszach, ale stale są obecne, uporczywie i cierpliwie powracają, nadając im piętno osobowości twórczej autorki. Dzieje się tak również w przypadku kilku utworów, będących prozą poetycką z insygniami powiastki filozoficznej i moralitetu. W tak sporym zbiorku znajdziemy oczywiście wiele innych ciekawych elementów, znamion twórczych. Jest tu sporo odwołań i swoistych dialogów intertekstualnych, dedykacji (czasem bardziej rozbudowanych), pewnego szukania wspólnoty odczuć i doświadczeń. Wyrazem tego zdaje się być także gościnna obecność kilku twórców, których Lucyna Żbikowska zdecydowała się poniekąd zaprosić do tworzenia poetyckiej aury, która jest jej bliska. Jedną z owych poetek jest zresztą córka autorki - Patrycja Żbikowska. Posługując się słowami autorki "Z jesienią w tle" można powiedzieć, że chętnie "otwiera skarbiec pamięci", "wtula się w nieznany nam czas", "czyta pulsującym rytmem serc" i "wypatruje w klepsydrze ukrytych gwiazd".

             Ta recenzja dotyczy tylko jednego, najnowszego tomu wierszy pani Lucyny Żbikowskiej zatytułowanego "Z jesienią w tle" RS DRUK 2020r s. 208,
Polecamy także uwadze Państwa trzy inne, równie interesujące tomy, które ukazały się wcześniej:
- "Intymnie i sekretnie" RS DRUK Rzeszów 2017 s. 60;
- "Rozproszone myśli o świcie" RS DRUK Rzeszów 2018 s.90
- "Któż zmusi wiersze do milczenia" RS DRUK Rzeszów 2018 s. 154

           Jeśli Państwo pragną je przeczytać lub podarować przyjaciołom kochającym poezję, proszę wysłać do Pani Lucyny Żbikowskiej SMS – telefon 501 662 358 lub skontaktować się z Autorką za pomocą Messengera.

           Pani Lucyna Żbikowska ciągle pisze nowe wiersze. Oto dwa z nich, do powstanie których inspiracją była muzyka prezentowana na stronie Crescendo – klasyka na Podkarpaciu.

Fotografia z materiałów prasowych pianisty.

Lucyna Żbikowska

Mistrzowi fortepianu Grzegorzowi Niemczukowi
– wykonawcy „Für Elise” L. van Beethovena

Kim byłaś Elizo
uwieczniona w blasku nut
ręką Mistrza?
Zniewalasz do dziś
urodą wdziękiem tajemnym
tęsknotą serca niewysłowioną
pod palcami Mistrza fortepianu
ciche nutki przenikają
na wskroś wyobraźnię
budzą dreszcz rozkoszy
tamtych dni
***
Lucyna Żbikowska

Grzegorzowi Niemczukowi – mistrzowi koncertów
z podziękowaniem

Fryderyku
mazurkami wędruję
w nutach kujawiaków odkrywam
nostalgię rozterki
miłość zachwyt niezwykły
Pytasz z oddali:
„czy rozumiesz
czy czujesz nut zapisanych
T a j e m n i c ę?”
Pod palcami w dłoniach moich
nuty brzmią metafizycznym śladem
krajobrazu dziecinnych lat
młodości dojrzałej trudnej acz pięknej!
Nawet nie wiesz ile z Ciebie
zostało w nas
A r t y s t o w s z e c h c z a s ó w

            Pragnę jeszcze przedstawić kilka refleksji i opinii wokół wierszy Lucyny Żbikowskiej:

* * *
Twoje wiersze są bardzo kobiece, subtelne, delikatne,
a jednocześnie proste w swej mądrości. Klimat jak w poezji
Marii Jasnorzewskiej, trochę jak u Szymborskiej. Z jednej
strony ulotne, romantyczne, z drugiej trzymające się ziemi,
realiów. Liczne dedykacje, odwoływanie się do konkretnych
faktów, osób, miejsc i zdarzeń świadczą o kontakcie z rzeczywistością
nie tylko o poetyckim bujaniu w obłokach.
Masz wielką wrażliwość i dar obserwacji zjawisk i ludzkich
relacji.
Dzięki za wspomnienia młodości – („Tamta młodość”),
za tyle zieleni, słońca, kolorów, miłości w wierszach.
Nie masz obsesji tęczy, rozumiesz, czym jest rasizm, nostalgia,
małe ojczyzny, problemy Polaków na obczyźnie i małych
ludzi szukających w tłumie drugiego serca.
Duety to coś nowego, kontynuacja myśli, uczuć.
Mgr Krystyna Filipowicz – polonistka
Gniezno
* * *
Jestem oczarowana wierszami, a także wydawnictwem,
ich starannością w wydaniu Twoich wierszy...
Mgr Bożena Batycka – projektantka
Gdynia-Orłowo
* * *
W nocy przeczytałam cały tomik. Dużo w nim zaskoczeń
tematycznych i edytorskich. Nie może pozostać niezauważony.
Radość czytania i oglądania! (...) Świetny patent te
„Duety”.
Dziękuję za wiersze, w których podmiot liryczny nie
jest kobietą. To nie pierwszy raz w Pani delikatnej, szukającej
czułości poezji. Cieszę się z Pani rozpisania.(...) Ciągle
ma Pani, czym się dzielić, w Pani głowie aż kipi od emocji
i doświadczeń, które warto przekazać dalej. Chwilami było
dla mnie zbyt dojrzale i mentorsko, bo ja się często zapominam
i widzę Panią taką młodą, poszukującą, eksperymentującą
dziewczynę – bardziej Szymborską niż Miłosza. Tomiki
arcydziełka edytorskie.
Mgr Krystyna Strycharz – językoznawca
Rzeszów
***
Lucyna Żbikowska

„Dokąd idziesz?”
Idę w deszcz na spotkanie jutra
idę
w deszczu strugach
do doliny słońca
idę
aby donieść kroplę wody
dla spękanej ziemi
dla spękanych ust
kroplę wody
życia

Inspiracja obrazem Zbigniewa Skirmuntta - „Dokąd idziesz”
( Z tomu "Któż zmusi wiersze do milczenia" RS DRUK Rzeszów 2018)
Dziękuję bardzo za to wspomnienie. Poezja dokładnie odzwierciedla moją inspirację do namalowania obrazu. (Obraz „Dokąd idziesz”). Serdecznie pozdrawiam i wysyłam zdjęcie obrazu.
Pani wiersze są pełne uczuć i emocji, są doskonałe. Jestem bardzo zaszczycony że mogę uczestniczyć w tworzeniu tak wspaniałej poezji.
Zbigniew Skirmuntt - Artysta malarz.
Kielce

Zofia Stopińska

            To już tradycja, że organizowane przez Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej, Festiwale Muzyki Kameralnej „Bravo Maestro” kończą się Maratonem Muzycznym. Tak też było w tym roku. 29 sierpnia na widowni Sali Koncertowej Stodoła zasiadło 150. szczęśliwców, którym udało się zdobyć bilety na „Maraton Muzyczny” w ramach XIV edycji. Spełnione zostały wszelkie przepisy obowiązujące w czasie pandemii.

            Pan Łukasz Gaj, dyrektor Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej i dyrektor Festiwalu Muzyki Kameralnej „Bravo Maestro”, zaprosił w tym roku do udziału w Maratonie, podobnie jak w latach ubiegłych, wybitnych polskich solistów i kameralistów, a byli to: skrzypkowie Katarzyna Duda i Janusz Wawrowski, altowiolista Michał Zaborski, wiolonczeliści Marcin Zdunik i Zuzanna Sosnowska (laureatka nagrody na XXX Festiwalu Tydzień Talentów – Gwiazdy Promują), akordeonista Klaudiusz Baran i pianista Robert Morawski. Koncert znakomicie prowadziła Regina Gowarzewska.
Program trwającego ponad dwie i pół godziny wieczoru wypełniły bardzo różnorodne pod każdym względem dzieła – od epoki baroku poczynając, a na współczesnych kończąc, były utwory solowe, duety, tria, kwartety, kwintety, a na zakończenie na estradzie pojawił się septet, czyli zagrali wspólnie wszyscy występujący muzycy.
Wszyscy wykonawcy zaprezentowali się jako soliści i kameraliści. Publiczność wysłuchała w sumie 16 utworów lub fragmentów większych dzieł, stąd trudno mi omawiać poszczególne ogniwa programu. Wszechstronnymi umiejętnościami popisał się Marcin Zdunik, który nie tylko znakomicie grał na wiolonczeli, ale także znalazły się jego opracowania dwóch kaprysów Niccolò Paganiniego, wykonane po mistrzowsku w duecie z Januszem Wawrowskim oraz wykonał bardzo interesującą własną kompozycję „Obrazki z kwarantanny”.
Wirtuozostwem i kreatywnością popisali się wszyscy, szczególnie w finałowym „Czardaszu” Vittorio Montiego. Nic dziwnego, że publiczność gorąco oklaskiwała każdy z utworów, ale szczególne było zakończenie, kiedy wszyscy powstali z miejsc i długo dziękowali za wspaniały wieczór.

            Myślę, że dobrym uzupełnieniem tej krótkiej relacji będzie program tegorocznego Maratonu Muzycznego:
1. Fryderyk Chopin – Polonez C-dur op. 3 na wiolonczelę i fortepian – Zuzanna Sosnowska – wiolonczela, Robert Morawski – fortepian.
2. Ludwig van Beethoven – Sonata op.24 „Wiosenna” cz. I Allegro – Janusz Wawrowski – skrzypce, Robert Morawski – fortepian.
3. Mikołaj Majkusiak – Rhytms of Doubt, cz. III – Marcin Zdunik – wiolonczela, Klaudiusz Baran – akordeon.
4. Luigi Boccherini – Kwintet smyczkowy D-dur, cz. IV Grave, cz. V Fandango – Janusz Wawrowski – skrzypce, Katarzyna Duda – skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Zuzanna Sosnowska – wiolonczela, Marcin Zdunik – wiolonczela.
5. George Gerschwin – „Summertime” i „It ain’t necessarily so” z opery „Porgy and Bess” – Katarzyna Duda – skrzypce, Robert Morawski – fortepian.
6. Niccolò Paganini – Capriccio nr 13 i 20 (opr. M. Zdunik) – Janusz Wawrowski – skrzypce, Marcin Zdunik – wiolonczela.
7. Ludwig van Beethoven – Trio op. 9 nr 2, cz. IV Rondo. Allegro – Katarzyna Duda – skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Zuzanna Sosnowska – wiolonczela.
8. Marcin Zdunik – Obrazki z kwarantanny – Marcin Zdunik – wiolonczela.
9. Mieczysław Karłowicz – „Zasmuconej” i „Pamiętam ciche, jasne złote dnie” – Michał Zaborski – altówka, Robert Morawski – fortepian.
10. Mikołaj Majkusiak – Chamber Concerto cz. I Con fuoco, cz. III Rondo – Klaudiusz Baran – akordeon, Janusz Wawrowski – skrzypce, Katarzyna Duda – skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Marcin Zdunik – wiolonczela.
11. Zbigniew Seifert – Stilness – Michał Zaborski – altówka, Marcin Zdunik – wiolonczela.
12. Astor Piazzolla – Oblivion – Klaudiusz Baran – akordeon, Robert Morawski – fortepian, Michał Zaborski – altówka, Marcin Zdunik – wiolonczela.
13. Astor Piazzolla – Libertango - Klaudiusz Baran – akordeon, Michał Zaborski – altówka Marcin Zdunik – wiolonczela.
14. Woodworks – Nordyckie melodie ludowe: 1. Five Sheep, Four Goats, 2. Jasspodspolka, 3. Sekstur from Vendsyssel – Janusz Wawrowski – skrzypce, Katarzyna Duda – skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Marcin Zdunik – wiolonczela.
15. Holm Birkholz – Kleine Fuge – Janusz Wawrowski – skrzypce, Katarzyna Duda – skrzypce, Michał Zaborski – altówka Zuzanna Sosnowska – wiolonczela.
16. Vittorio Monti – Czardasz – Janusz Wawrowski – skrzypce, Katarzyna Duda – skrzypce, Michał Zaborski – altówka, Marcin Zdunik – wiolonczela, Zuzanna Sosnowska – wiolonczela, Klaudiusz Baran – akordeon, Robert Morawski – fortepian.

            Mam nadzieję, że wszystkie utwory udało mi się zapisać w odpowiedniej kolejności, bowiem program koncertu trzymany był w tajemnicy do ostatniej chwili, ale tak zawsze jest podczas Maratonów Muzycznych.
Pragnę jeszcze podziękować panu Łukaszowi Gajowi i wszystkim pracownikom Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej za ogrom pracy i stworzenie wspaniałej atmosfery w czasie trwania XIV Festiwalu Muzyki Kameralnej „Bravo Maestro”. Mam nadzieję, że spotkamy się w sierpniu 2021 roku podczas XV edycji.

Zofia Stopińska

            Na tegoroczną, czternastą edycję Festiwalu Muzyki Kameralnej „Bravo Maestro” w Kąśnej Dolnej złożyły się tylko dwa wieczory, ale wszyscy zapamiętają je na pewno. Pierwsze krótkie, relacje, które pojawiły się zaraz po koncertach sprawiły, że postanowiłam powrócić do tych wieczorów kilka dni później.
28 sierpnia Sala Koncertowa Stodoła wypełniła się publicznością. Oczywiście organizatorzy zadbali, aby wszystko odbyło zgodnie z obowiązującymi w czasie pandemii przepisami (ograniczona ilość miejsc, pisemne oświadczenia i koncert bez przerw).
W tych warunkach nawet wersja koncertowa dwuaktowej opery komicznej „Napój miłosny” Gaetano Donizettiego była zarówno dla organizatorów jak i wykonawców nie lada wyzwaniem.

            Miłym zaskoczeniem dla publiczności był fakt, że uczestniczyła właściwie w spektaklu, chociaż zapowiadana była wersja koncertowa opery.
Bardzo ciekawa i wielofunkcyjna okazała się przygotowana przez organizatorów scenografia przedstawiająca dawne wiejskie obejście, a na podwórku toczyło się życie – w tym wypadku akcja opery. Należy podkreślić, że scenografia bardzo inspirowała wykonawców, którzy nie tylko znakomicie śpiewali, ale byli także świetnymi aktorami.
Wykonawcami byli soliści Opery Krakowskiej:
- obdarzona cudownym sopranem, piękna Iwona Socha, wystąpiła w roli Adiny
- doskonały tenor Adam Sobierajski kreował partię Nemorina,
- w roli sierżanta Belcore wystąpił Jacek Jaskuła,
- w rolę doktora Dulcamary wcielił się Tomasz Rudnicki oraz w roli Gianetty podziwialiśmy Dorotę Dutkowską.
Przy fortepianie zasiadła wykonująca partie orkiestry wspaniała Mirella Malorny, reprezentująca śląskie środowisko muzyczne, a libretto oraz życie kompozytora przybliżyła publiczności wspaniała Regina Gowarzewska.

            Akcja opery rozgrywa się na początku XIX wieku we Włoszech. Biedny wieśniak Nemorino zakochany jest w pięknej Adinie, która nie traktuje poważnie jego zalotów, a skłania się raczej ku sierżantowi Belcore. Nemorino kupuje u wędrownego szarlatana, Dulcamary, „napój miłosny”, który ma mu rzekomo zagwarantować powodzenie u dziewcząt. Tak naprawdę jest to butelka zwykłego mocnego wina i pijąc je Namorino zaczyna wierzyć w jego niezwykłą moc. Tym bardziej, że wszystkie panny ze wsi zaczynają się do niego zalecać! Powód tego powodzenia jest zupełnie inny, bowiem do wioski dotarła wiadomość o śmierci bogatego wuja Nemorina, który zapisał mu duży majątek.
Nemorino jeszcze o tym nie wie i zachowanie dziewcząt przypisuje działaniu napoju Dulcamary... Adina także nie słyszała o bogactwie Nemorina, jest bardzo zdziwiona i rozdrażniona jego powodzeniem, a także wzruszona tym, że Nemorino z miłości do niej zaciągnął się do wojska. Nie potrafi dłużej ukrywać swoich prawdziwych uczuć, zrywa zaręczyny z Belcorem, młodzi wyznają sobie miłość, a stragan Dulcamary jest oblegany, wszyscy bowiem wierzą w moc „napoju miłosnego”.

            Chyba słusznie wieku krytyków uważa „Napój miłosny” za najlepsze dzieło Gaetano Donizettiego. Opera jest pełna pięknych arii, duetów, tercetów i scen zbiorowych, a szczególną popularnością cieszy się aria Nemorina - "Una furtiva lagrima", którą wspaniale wykonał Adam Sobierajski.
Trzeba dodać, że wszyscy wykonawcy byli wspaniali, młodzi, piękni, obdarzeni pięknymi głosami i do tego znakomicie ze sobą współpracowali.
Nic dziwnego, że po zakończeniu spektaklu owacja publiczności trwała bardzo długo. Zachwyceni byli zasiadający na widowni melomani zarówno z Krakowa, Przemyśla oraz uczęszczający regularnie na koncerty mieszkańcy Tarnowa i pobliskich miejscowości.

Zofia Stopińska

Koncerty na żywo i transmisje online - zakończyła się 5. edycja Young Arts Festival w Krośnie

23 sierpnia zakończył się krośnieński muzyczny crossover - Young Arts Festival. Podczas koncertów granych na żywo i transmitowanych online wystąpili Marek Napiórkowski, Artur
Lesicki, Atom String Quartet i Jacob Collier. Jak co roku wydarzenie przyciągnęło do Krosna gwiazdy muzyki prezentujące różne style muzyczne, a program artystyczny spotkał się z dużym
zainteresowaniem ze strony podkarpackiej publiczności.

Young Arts Festival 2020 otworzył nastrojowy koncert duetu gitarowego Marka Napiórkowskiego i Artura Lesickiego. Artyści zagrali znane muzyczne motywy filmowe oraz
swoje własne kompozycje. Koncert odbył się pięknej scenerii krośnieńskiego rynku.- Piękne miejsce, świetny festiwal. Naprawdę jesteśmy zaskoczeni poziomem organizacji,
poziomem tego, jak tu jest pokazywana ludziom muzyka, która nie jest najbardziej popularna w naszym kraju. Świetnie się tu czujemy, bardzo dobrze nam się tu grało – powiedział Artur
Lesicki tuż po piątkowym koncercie.

Drugiego dnia na Young Arts Festival zagrał charyzmatyczny Atom String Quartet. W programie koncertu zabrzmiała muzyka Krzysztofa Pendereckiego oraz kompozycje
każdego z członków kwartetu – Dawida Lubowicza, Michała Zaborskiego, Mateusza Smoczyńskiego i Krzysztofa Lenczowskiego. Kwartet zagrał w otwartej przestrzeni na terenie
Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza w Bóbrce.

- Mimo że graliśmy plener, czuliśmy się komfortowo jak w sali koncertowej. Ta zieleń, która nas otacza, którą się czuje, sprawia, że inaczej się tu gra, ale według mnie warunki koncertowe
były doskonałe – powiedział Mateusz Smoczyński z Atom String Quartet.

Festiwal zamknął Jacob Collier, wybitny brytyjski kompozytor i multiinstrumentalista, którego koncert był transmitowany prosto na krośnieński rynek z Londynu. Collier zaprezentował
2 utwory ze swojego najnowszego albumu – Djesse Vol.3, który ukazał się 14 sierpnia, oraz specjalnie przygotowaną dla publiczności Young Arts Festival improwizację na temat
polskiego hymnu, co było dla publiczności i dla organizatorów niezwykłym doświadczeniem

- Ta wersja naszego hymnu była jednym z najwspanialszych momentów wszystkich edycji festiwalu. Usłyszeliśmy geniusza, który na skrzydłach swojej fantazji przeniósł Mazurek
Dąbrowskiego w zupełnie nowy wymiar. To było dogłębnie poruszające doświadczenie – komentuje Bartłomiej Tełewiak, dyrektor artystyczny Young Arts Festival.

Wszystkie koncerty 5. Edycji Young Arts Festival były transmitowane online na stronie www.youngarts.pl oraz w mediach społecznościowych organizatora – Fundacji Young Arts.
Dodatkowo koncert Jacoba Colliera można było obejrzeć na portalu Onet.

- Transmisje online to dla Young Arts Festival nowa forma prezentowania koncertów, na którą zdecydowaliśmy się z powodu pandemii. Konieczność zachowania na widowni bezpiecznego
dystansu sprawiła, że musieliśmy ograniczyć liczbę uczestników do 250-350 osób, co stanowi niedużą część tego, do czego przywykliśmy podczas festiwalu. Dzięki transmisjom
w wydarzeniu zdalnie mogli wziąć udział wszyscy chętni, w tym również ci, którzy dziś bezpieczniej czują się we własnych domach – mówi Anna Nawrocka-Tełewiak,
pomysłodawczyni festiwalu. – Poza tym dzięki internetowi Young Arts Festival mógł dotrzeć do zupełnie nowej widowni w różnych częściach Polski, daleko poza Podkarpaciem – dodaje.

Tegoroczny Young Arts Festival odbył się dzięki wsparciu partnerów strategicznych: Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego (wydarzenie dofinansowano ze środków
Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach programu „Muzyka", realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca) oraz
Województwa Podkarpackiego. Mecenasem wydarzenia był PKN Orlen, a partnerami: Fundacja PGNiG, Gmina Krosno, Biuro Wystaw Artystycznych, Muzeum Przemysłu Naftowego
i Gazowniczego im. Ignacego Łukasiewicza, Regionalne Centrum Kultur Pogranicza, Zespół Szkół Muzycznych w Krośnie, Glob Cars Krosno, Drukarnia Hedom, Restauracja Posmakuj.
Patronat medialny nad przedsięwzięciem objęli: TVP Kultura, TVP Rzeszów, Polskie Radio Program 2, Polskie Radio Rzeszów, KrosnoSfera oraz Onet.
 /Young Arts Festiwal - Informacja prasowa/