Festiwal „Ars Musica” w Iwoniczu

         Tych koncertów nie da się zapomnieć! Odbyły się na przełomie listopada i grudnia, a dokładnie w niedzielne popołudnia 28 listopada i 5 grudnia 2021 roku.

           Pierwszy koncert odbył się w sercu Iwonicza-Zdroju w sali kina „Wczasowicz” mieszczącej się w Domu Zdrojowym, zbudowanym w 1860 roku w stylu neoklasycznym z inicjatywy właścicieli Iwonicza hr. Załuskich.
W programie koncertu dominowały utwory na trio fortepianowe, a wykonawcami byli: flecistka Maria Peradzyńska, wiolonczelista Tomasz Strahl i pianista Robert Morawski, znakomici instrumentaliści i pedagodzy związani z Uniwersytetem Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie oraz koncertujący w kraju i za granicą jako soliści i kameraliści.

                                                   Trio w składzie: Maria Peradzyńska - flet, Robert Morawski - fortepian, Tomasz Strahl - wiolonczela, fot. GOK w Iwoniczu-Zdroju

          Bardzo interesujący i różnorodny był program tego koncertu, a jego ramy stanowiły dwa bardzo piękne tria fortepianowe w tonacji G-dur.
Pierwszym utworem było Trio G-dur nr 31 Józefa Haydna, które wszystkich przekonało, że muzyka Haydna jest piękna i fascynująca.
Niezwykle pięknie zabrzmiały także dwa fragmenty z utworów Johanna Sebastiana Bacha: Andante z Sonaty triowej e-moll przeznaczonej w oryginale na organy w opracowaniu na trio fortepianowe oraz Siciliana z Sonaty fletowej w transkrypcji na fortepian Wilhelma Kempffa, w wykonaniu Roberta Morawskiego.
Kolejnym ogniwem była miniatura zatytułowana Melodia ze skomponowanego na fortepian przez Ignacego Jana Paderewskiego cyklu Miscelanea op. 16, która wykonana została w opracowaniu na wiolonczelą i fortepian, a zachwycająco wykonali te Melodię Tomasz Strahl i Robert Morawski.
Koncert zakończyło bardzo piękne Trio fortepianowe G-dur op. 119 Friedricha Kuhlau’a.

          Rewelacyjne wykonania wymienionych utworów sprawiły, że gorące oklaski rozbrzmiewały po każdym utworze, ale po wykonaniu finałowego dzieła wszyscy niemal natychmiast powstali i owacja trwała bardzo długo.
Mogłam przez kilka minut porozmawiać tuż po zakończeniu koncertu i zapytać o wrażenia. Pan prof. Tomasz Strahl stwierdził: „ Iwonicz-Zdrój jest bardzo znany i czuje się tu genius loci. Dawni właściciele tego miejsca w XIX wieku zadbali, aby powstały takie piękne obiekty. Myślę, że wówczas także rozbrzmiewała tu często muzyka. My do tych tradycji nawiązujemy. W tym pięknym wnętrzu graliśmy dzisiaj muzykę kameralną, która jest chyba najlepsza ze wszystkich form. Wspólne wykonywanie dostarcza największej radości muzykom, kiedy mogą grać w pięknych wnętrzach dla wspaniałej publiczności”.

                                              Tomasz Strahl podczas koncertu w Iwoniczu-Zdroju, fot. GOK w Iwoniczu Zdroju

          „Ja jestem tu po raz pierwszy – mówi prof. Maria Peradzyńska - i jestem zauroczona architekturą. Wspaniale, że odbywają się tutaj koncerty muzyki kameralnej i nie tylko. Zwłaszcza już po sezonie, kiedy jesteśmy przyzwyczajeni, że tych imprez odbywa się nie dużo i myślę, że dla tutejszych mieszkańców jest to wspaniała okazja do posłuchania muzyki. Pomimo, że nie jest to sala koncertowa, a przede wszystkim kinowa, to na pewno to wnętrze inspiruje, bo otacza nas specyficzna, piękna architektura i wspaniale było tutaj wystąpić.

                                              Maria Peradzyńska na scenia kina "Wczasowicz" w Iwoniczu-Zdroju, fot, GOK w Iwoniczu-Zdroju

           Pan prof. Robert Morawski grał na historycznym fortepianie, który różni się nieco od tych, które stoją w większości sal koncertowych. „Najlepsze skrzypce czy wiolonczele robiono kiedyś, ale najdoskonalsze fortepiany robią firmy obecnie. Fortepian w tej sali został wykonany już sporo lat temu i zauważyłem, że ma troszkę węższe klawisze. Czułem historię tego fortepianu „pod palcami”, ale dla artysty najważniejsze jest, żeby na koncert przyszła publiczność i gorąco biła brawo. Publiczność w Iwoniczu-Zdroju przyjęła nas bardzo gorąco, co nie zawsze się zdarza w dużych ośrodkach muzycznych. Taka wspaniała jak dzisiaj w Iwoniczu-Zdroju atmosfera panuje jeszcze chyba tylko w Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej. Tu czuje się bliskość publiczności, panuje atmosfera salonu muzycznego, tak jak było to w XIX wieku i początkach XX wieku. W imieniu wszystkich mogę powiedzieć, że bardzo chętnie przyjedziemy do Iwonicza-Zdroju ponownie”.

                                                               Robert Morawski podczas wykonania Siciliany z Sonaty J.S. Bacha, fot. GOK w Iwoniczu-Zdroju

          Tydzień później odbył się drugi koncert w ramach Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej „Ars Musica” . Tym razem publiczność zaproszona została do przepięknego drewnianego kościoła pw. Wszystkich Świętych w Iwoniczu, gdzie szesnaście lat temu Festiwal „Ars Musica" się narodził.
           Była to także wyjątkowa uczta, w wykonaniu pana profesora Andrzeja Chorosińskiego, jednego z najwybitniejszych polskich organistów oraz pana Michała Chorosińskiego, który jest cenionym aktorem.
Maestro Andrzej Chorosiński niedawno świętował 50-lecie działalności artystycznej i wykonał w tym czasie ponad 1500 recitali organowych. Jest także konsultantem i autorem licznych projektów w zakresie budownictwa organowego. W Polsce są to m.in. organy w Sali Opery i Filharmonii Podlaskiej, w bazylice w Licheniu, w kościele pw. Wszystkich Świętych w Warszawie, kościele parafialnym w Polkowicach, a także w Niemczech, Kanadzie i Japonii. Pan Andrzej Chorosiński jest także profesorem klasy organów Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, a w latach 1993 – 1999 sprawował godność rektora Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie.

                                    Maestro Andrzej Chorosiński przy organach kościoła pw. Wszystkich Świętych w Iwoniczu, fot.GOK w Iwoniczu Zdroju

   
           Pan Michał Chorosiński jest znanym i lubianym aktorem. Wystąpił m. in. w roli młodego Karola Wojtyły w filmie poświęconym Ojcu Świętemu p.t. „Renesansowy psałterz”. Brał udział w wielu polskich filmach m.in. „Ogniem i Mieczem i „Stara Baśń” oraz w licznych serialach telewizyjnych: „Adam i Ewa”, „Pierwsza miłość”, „Klan”, M jak Miłość”, a aktualnie gra jedną z głównych ról w serialu „Lombard”.
Współpracował z tak wybitnymi reżyserami jak: Jerzy Hoffmann, Mikołaj Grabowski, Paweł Miśkiewicz czy Jan Szurmiej.

                                  Pan Michał Chorosiński podczas recytacji w kościele pw. Wszystkich Świętych w Iwoniczu, fot. GOK w Iwoniczu-Zdroju

          W programie koncertu w Iwoniczu znalazła się muzyka i poezja. Pierwsze ogniwo stanowiły dwa utwory: Koncert a-moll Johanna Sebastiana Bacha BWV 593 oraz opracowana na organy Etiuda cis-moll op. 25 nr 7 Fryderyka Chopina. Po tym muzycznym wstępie słuchaliśmy wierszy wybranych Tadeusza Różewicza w interpretacji Michała Chorosińskiego.
Krótkim łącznikiem muzycznym do drugiej odsłony poezji – wyboru wierszy Zbigniewa Herberta, była opracowana na organy Etiuda b-moll op. 4 nr 3 Karola Szymanowskiego.
Koncert zakończyło mistrzowskie wykonanie dwóch utworów organowych. Najpierw usłyszeliśmy Andantino g-moll Cesara Francka , a później Toccate G-dur Theodora Duboisa.
To był wspaniały koncert również gorąco przyjęty przez publiczność.

          Po koncercie rozmawiałam z prof. Andrzejem Chorosińskim na temat wyjątkowego miejsca jakim jest kościół w Iwoniczu.
„Jest to kościół o sporej kubaturze, zaliczyć go można do średnich świątyń drewnianych, natomiast jest to kościół olbrzymi jeśli chodzi o bogactwo, które w sobie zawiera. Bajkowy niemalże wystrój wewnętrzny wraz z przepięknym prospektem organowym, oraz historia świątyni , upoważnia nas do powiedzenia, że to jest wielki kościół.
Dlatego było wielką dla mnie przyjemnością i radością, po raz trzeci wystąpić w tym miejscu. Tym bardziej, że dyrektorem artystycznym Festiwalu jest Bartosz Jakubczak, mój znakomity absolwent, urodzony w Sanoku i przez wiele lat mieszkający w Rzeszowie. Z wielkim podziwem obserwuję jego inicjatywy i cieszę się, że ten festiwal istnieje. Jestem pod wrażeniem gościnności gospodarza tej świątyni, Burmistrza Gminy Iwonicz oraz pani dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Iwoniczu-Zdroju.
Wielką radością było dla mnie tutaj wystąpić wraz z synem Michałem. Od kilkunastu lat łączymy słowo i muzykę. Na naszym pomyśle wzorowali się organizatorzy festiwalu w Jastrzębiej Górze, który został zatytułowany „Słowo i muzyka u Jezuitów”. A wracając do dzisiejszego występu – ten rok jest Rokiem Tadeusza Różewicza i stąd wybraliśmy dwóch klasyków polskiej poezji XX wieku.
Muzyka została tak wybrana, aby wpisała się w klimat recytowanej poezji”.

                                                      Od lewej: prof. Andrzej Chorosiński, Witold Kocaj, burmistrz Gminy Iwonicz-Zdrój i Michała Chorosiński, aktor fot. GOK Iwonicz-Zdrój

           Była okazja, aby porozmawiać o tegorocznej edycji festiwalu „Ars Musica” z Burmistrzem Gminy Iwonicz-Zdrój panem Witoldem Kocajem, który nie krył swojego zadowolenia:
            "Jestem zachwycony przede wszystkim umiejętnościami znakomitych artystów, którzy ubogacili naszą gminę. Pan Profesor Andrzej Chorosiński i jego syn Michał Chorosiński - jeden wspaniale zaprezentował jakie są możliwości naszych organów, a drugi jak pięknie można operować słowem. Dzisiejsze spotkanie w Iwoniczu było dla duszy, bo wartości, które przekazał pan Michał są uniwersalne. Cudownie słuchało się utworów organowych w wykonaniu pana Andrzeja Chorosińskiego. W kościele pw. Wszystkich Świętych w Iwoniczu jest znakomita akustyka, jest to największy kościół drewniany na Podkarpaciu i jeden z najstarszych. Jego historia sięga 1464 roku. Jego wystrój, złocenia budzą podziw u wielu osób, że w tak niewielkiej miejscowości może być tak piękny, bogato zdobiony kościół z piękną historią.
            Przed tygodniem odbył się koncert kameralny w Sali kina „Wczasowicz” w Iwoniczu-Zdroju. Bardzo żałuję, że nie mogłem na nim być, ale mogłem zobaczyć i posłuchać fragmentów koncertu, które bardzo mi się podobały. Bardzo się cieszę, że takie wspaniałe wydarzenie się odbyło. Nosimy się z zamiarem, aby cały Dom Zdrojowy wyremontować, jest szansa, że otrzymamy na ten cel dotacje. Mam nadzieję, że uda nam się stworzyć piękny obiekt, który będzie przyciągał ludzi z niesamowitymi talentami.
            Iwonicz-Zdrój wygląda już świątecznie, jest pięknie oświetlony i ciekawie prezentuje się również wieczór. Jest to miejsce bardzo przyjazne i serdecznie zapraszam na wszelkie przedsięwzięcia kulturalne, które się u nas odbywają, ale też zapraszam do odwiedzania nas przy okazji.
            Skręcając z drogi krajowej nr 28, po kilku minutach jazdy samochodem, można zobaczyć najstarsze na Podkarpaciu uzdrowisko, a nasi mieszkańcy są bardzo życzliwi i otwarci.
Teraz wszyscy niepokoimy się o zdrowie naszych mieszkańców i całego kraju, ale jeżeli tylko warunki zewnętrzne, na które nie mamy wpływu nam pozwolą, to na pewno kolejna edycja się odbędzie. To jest niezwykle wartościowy festiwal. Może w przyszłości zadbamy, aby te koncerty były dostępne w formie elektronicznej, internetowej i można będzie podziwiać piękne koncerty w pięknym Iwoniczu.”

                      Pan Witold Kocaj, burmistrz Gminy Iwonicz-Zdrój dziękuje wykonawcom, organizatorom i publiczności po II koncercie festiwalu "Ars Musica", fot. GOK w Iwoniczu-Zdroju

            W relacji w XVI Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej „Ars Musica” nie może zabraknąć wypowiedzi jego pomysłodawcy i dyrektorem artystycznym Bartoszem Jakubczakiem, profesorem Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie, który w tym roku bardzo wysoko postawił poprzeczkę zapraszając wyśmienitych artystów.
            „Ubiegła jubileuszowa edycja tylko częściowo zakończyła się sukcesem, bo z zaplanowanych trzech koncertów odbyły się tylko dwa. Koncert finałowy na którym miał wystąpić pan Rafał Tomkiewicz, wspaniały kontratenor pochodzący z Iwonicza ze znakomitą klawesynistką Patrycją Domagalską-Kałużą i jej zespołem musiał zostać odwołany ze względu na pandemię.
W tym roku odbyły się szczęśliwie dwa koncerty w wykonaniu, jak to już zostało podkreślone, wspaniałych, wybitnych artystów, którzy mieli okazję występować w wielu renomowanych salach koncertowych świata. To jest  ogromne wyróżnienie także dla mnie, sprawującego opiekę artystyczną oraz dla organizatorów, dla pana burmistrza Witolda Kocaja i dla pani Doroty Świstak, dyrektorki Gminnego Ośrodka Kultury w Iwoniczu-Zdroju. Tegoroczne koncerty są wielką nobilitacją i motywacja do dalszego działania w następnych latach. Mimo trudnych czasów, małymi kroczkami staramy się iść do przodu i dobrze sobie z tym radzimy.
            Cieszę się, że bez trudu udało mi się zaprosić wspaniałych artystów. Już podczas pierwszej rozmowy prof. Tomasz Strahl z entuzjazmem powiedział, że z radością wystąpi w Iwoniczu-Zdroju, ponieważ jego ojciec pochodzi z Krosna. Wszyscy pozostali artyści także z entuzjazmem przyjęli moje zaproszenie. Pragnę zauważyć, że pierwszy koncert odbył się w sali kina „Wczasowicz” i to jest pewne novum w ramach festiwalu. Jako organizatorzy doceniamy też tę perełkę drewnianej architektury sakralnej regionu podkarpackiego, jaką jest kościół pw. Wszystkich Świętych w Iwoniczu. Jest nam bardzo miło, że proboszcz tej świątyni ks. Kazimierz Giera wspiera nasze działania. Należy wspomnieć, że wszystko się zaczęło 16 lat temu od inicjatywy ks. prał. Kazimierza Piotrowskiego, któremu również wiele zawdzięczam. Gdyby nie jego muzyczna pasja, to myślę, że nie bylibyśmy w tym miejscu w którym jesteśmy.
            Wszyscy czujemy wielką satysfakcję artystyczną z tego przedsięwzięcia i już szykujemy się na następny rok. Myślimy o kilku koncertach na przełomie września, października i listopada.
Będziemy się starali zaproponować atrakcyjne, artystycznie bogate koncerty, aby publiczność miała okazję obcować ze sztuką najwyższej próby."

             Wykonawcy i organizatorzy od lewej: Dorota Świstak, dyrektorka GOK w Iwoniczu-Zdroju, ks Kazimierz Giera- proboszcz Parafii pw. Wszystkich Świętych w Iwoniczu, Bartosz Jakubczak, dyrektor artystyczny festiwalu "Ars Musica"' , Zofia Stopińska - prowadzenie koncertu, prof. Andrzej Chorosiński - organy, Witold Kocaj, burmistrz Gminy Iwonicz-Zdrój, Michał Chorosiński - poezja.

         Mam nadzieję, że marzenia i plany się spełnią. Życzmy organizatorom i dyrektorowi artystycznemu Festiwalu Muzyki Organowej i Kameralnej „Ars Musica”, aby udało się zgromadzić odpowiednie środki na ich realizację.

Zofia Stopińska