HARPISCHORDUO
HARPSICHORDUO
Europejska kariera klawesynu zaznaczyła się całkiem sporym zbiorem dzieł stworzonych przez wybitnych kompozytorów, począwszy od XVI wieku. Pierwsze wzmianki o tym instrumencie pojawiły się w 1397 roku, gdy został on przywołany jako clavicembalum w dokumencie nieznanego z imienia prawnika padewskiego, wskazującego Hermana Polla jako wynalazcę. Nazwa tego instrumentu zdradza nam sekret jego budowy : clavis oznacza klucz i opisuje mechanizm zarywania strun za pomocą specjalnych piórek, a cembalum to średniowieczne określenie instrumentów z rodziny cytr, podobnie, zresztą jak znany nam dużo lepiej fortepian. Klawesyn zaliczany jest do chordofonów szarpanych. Muzyk grający na tym instrumencie nie reguluje dynamiki dźwięku, która jest niezależna od siły uderzenia. Miało to ogromny wpływ na technikę kompozytorów, piszących muzykę na ten instrument. Klawesyn wybierano najchętniej wtedy gdy miał realizować partię basso continuo, harmoniczną podporę kompozycji, lecz z czasem zdarzało się coraz częściej, że jego rola była zdecydowanie bardziej samodzielna. Coraz częściej dedykowano mu utwory o charakterze wirtuozowskim.
Jednym z przykładów klawesynu podniesionego do rangi solisty ( i to podwójnego), jest zamieszczony na niniejszej płycie Koncert C - dur na dwa klawesyny BWV 1061 Jana Sebastiana Bacha. Utwór ten wymaga od wykonawców niesamowitej biegłości technicznej i precyzji.
Jest to utwór trzyczęściowy:
Cześć pierwsza : Bez podanego tempa
Część druga : Adagio ovvero Largo
Część trzecia : Fuga. Vivace
Kolejny utwór został napisany przez najstarszego syna Jana Sebastiana Bacha - Wilhelma Friedemanna Bacha. Był on bardzo zdolnym klawesynistą szczególnie cenionym za świetną technikę i błyskotliwą improwizację.
Zamieszczona na płycie Sonata F - dur na dwa klawesyny F.10 skomponowana w 1773 roku została omyłkowo przypisana przez samego Brahmsa Janowi Sebastianowi.
Utwór zawiera następujące części :
1. Allegro e moderato
2. Andante
3. Presto
Podczas gdy Wilhelm Friedmann dożywał swoich lat w samotności i tułaczce inny kompozytor zdobywał sławę na scenach znaczących ośrodków muzycznych . Wolfgang Amadeusz Mozart przebywał w tym czasie na stałe w Wiedniu komponując "Uprowadzenie z Seraju" i "Wesele Figara". W tym okresie powstało wiele innych utworów między innymi jedyne w jego karierze kompozycje przeznaczone na dwa instrumenty klawiszowe (klawesyny czy fortepiany). Przykładem czego jest Sonata D - dur KV 448/375a. Utwór napisany w 1781 roku składa się z następujących części:
1. Allegro con spirito
2. Andante
3. Allegro molto
Wykonawcami wszystkich pozycji zarejestrowanych na tej płycie są dwie znakomite klawesynistki : Elżbieta Stefańska oraz Mariko Kato.
Brawurowe wykonanie wszystkich utworów świadczy o mistrzostwie obu artystek.
DUX, DUX 1337, 2016
Reżyser nagrania : Małgorzata Polańska
Płytę poleca Państwa uwadze Anna Stopińska - Paja
