Muzyka francuskich mistrzów

W epoce baroku we Francji, panujący wówczas Ludwik IV zgromadził wokół siebie najwybitniejszych muzyków. Dwór tego władcy dawał muzykom szerokie pole do rozwijania kariery. W najwyższym stopniu wykorzystał ten fakt Jean - Baptiste Lully (1632 - 1687) - dyktator wszystkiego, co miało związek z muzyką w otoczeniu królewskim i w paryskiej Operze.

Artysta ten otrzymał tytuł "compositeur de la musique instrumentale " w roku 1653. Gdy 21 lat później przejął od poety Pierre'a Perrina królewski monopol na prowadzenie teatru operowego w Paryżu ( Academie d' Opera), stał się rzeczywistym twórcą francuskiej opery (tragedie en musique).
Jedną z najsłynniejszych oper Lully'ego jest "Armida" napisana w 1686 roku na podstawie "Jerozolimy wyzwolonej" Tassa.
Protegowanym Lully'ego był kolejny francuski kompozytor Marin Marais (1656 - 1728) - słynny gambista, który również zasłynął jako twórca operowy.
Jego najsłynniejsze dzieło operowe to "Ariadna i Bacchus". Premiera tego dzieła miała miejsce w roku 1696.
Twórcą, który zasłużył się francuskiej operze był Andre Campra (1660 - 1744).
Jego dzieło "Tancrede" jest oparte na poemacie rycerskim "Tassa" i miało swoją premierę w 1702 roku. Dodać należy fakt , iż Andre Campra stworzył nowy gatunek (cieszący się ogromnym powodzeniem) opera - ballet.
Zarówno Lully jak i Campra byli związani rodzinnie z Włochami, jako kompozytorzy pozostawali francuscy - budowaniem pewnej relacji z muzyką włoską zajął się paryżanin , Francois Couperin (1668 - 1733). Kompozytor ten w całym klanie muzycznym porównywany był z rodziną Bachów. Najsłynniejszym przykładem jego twórczości jest zbiór sonat "Les gouts - reunis". Jego "Sonata en quattre la Sultane" powstała w 1693 roku i nawiązuje do twórczości właściwej dla Corellego sonaty da chiesa.
Koncert "Le Phenix" Michele'a Corrette'a (1707 - 1795), przeznaczony w oryginale był na cztery wiolonczele, z reguły obsadzany był różnymi instrumentami. W jego twórczości znaleźć można takie instrumenty jak lira korbowa czy dudy. Kompozytor przeszedł do historii muzyki jako autor podręczników gry.

Dzieła francuskich kompozytorów możemy podziwiać dzięki płycie "Music for french masters" w wykonaniu Orkiestry Historycznej pod dyrekcją Martyny Pastuszki oraz gambisty Krzysztofa Firlusa.

Orkiestra historyczna została założona w 2012 roku w Katowicach przez grupę instrumentalistów - entuzjastów i miłośników muzyki dawnej, skupionych wokół Martyny Pastuszki oraz menedżera Artura Malke. Zespół poświęca się wykonawstwu historycznemu.

Martyna Pastuszka jako koncertmistrzyni zapraszana jest również do współpracy z innymi zespołami takimi jak: Le Parlement de Musique, Capella Cracoviensis, Collegium Marianum. Jako kameralistka współpracuje z kolońską formacją NeoBarock, paryską orkiestrą Arte dei Suanatori.
Prowadzi działalność pedagogiczną jako wykładowca w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach oraz Akademii Sztuk Muzycznych im. Leosa Janacka w Brnie.

Krzysztof Firlus łączy karierę kontrabasisty oraz gambisty. Koncertuje na obu instrumentach jako solista i kameralista. Na stałe związany jest z NOSPR w Katowicach, Orkiestrą Historyczną, triem muzyki dawnej Extempore oraz consortem viol Gambasada. Ukończył Akademię Muzyczną im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie violi da gamba (prof. Mark Caudle) oraz kontrabasu (prof. Jan Kotula). Obecnie studiuje w Uniwersytecie Muzycznym Mozarteum w Salzburgu pod kierunkiem prof. Vittorio Ghielmiego.

Spis Utworów:
Jean - Baptiste Lully
Suita z opery Armide LWV 71, części:
1. Ouverture
2. Air
3. Gavotte
4. Passacaglia
5. Entree
6. Air
7. Sarabande
Francois Couperin
Sonata en Ouatour La Sultane
Marin Marais
Suita z opery Ariane et Bacchus, części :
1. Entree pour servir d'Entr'act
2. Premier Air pour Suite de la Nimphe
3. Chaconne
Michael Corrette
Koncert D - dur Le Phenix, części:
1. Allegro
2. Adagio
3. Allegro
Andre Campra
Suita z opery Tancrede, części:
1. Ouverture
2. Air des Guerriers
3. Air des Plaisirs
4. Grand Air
5. 2 eme Air viste

Orkiestra Historyczna
Martyna Pastuszka - skrzypce, koncertmistrz
Krzysztof Firlus - viola da gamba

DUX, DUX 1382, 2017
reżyser nagrania, montaż - Wojciech Marzec i Jacek Złotkowski/Kels
Płytę poleca Państwa uwadze Anna Stopińska - Paja